________________
मायाकन
प्रमेयधोतिका टीका प्र.३ उ.३ ४.५१ होपसमुद्रनिरूपणम् योजनानि सा च-उपर्युपरि तनुननू भवन्ति वर्तते तथाहि-'मृले वारस जोयणाई विक्खंभेणं' मूले द्वादशयोजनानि विष्कम्भेग 'मज्झे अट्ठ जोयणाई विक्ख घेणं' मध्येऽष्टौ योजनानि विष्कम्भेग 'उपि चत्तारि जोयणाई विवखं भेणे' उपरिचत्वारि योजनानि विष्टम्भेण अतएव विष्कम्ममधिकृत्य 'मूळे वित्थिना' मुले विस्तीर्णा 'मज्झे संखित्ता' मध्ये संक्षिप्ता त्रिभागोनत्वात् 'उपि तणुया' उपरितनुका, मूलापेक्षया त्रिभागमात्र विस्तारमावाद ! यद्येवं तहि संस्थानेन कीदृशीति सादृश्येन संस्थानं दर्शयति-'गोपुच्छसंठाणसंठिया' गोपुच्छसंस्थानसंस्थिताः, गोपुच्छस्येव संस्थानं गोपुच्छसंस्थानम्. तेन संस्थितेति गोपुच्छमस्थानमंस्थिता ऊर्थी कृतगोपुच्छाकारेति भावः। अथ तस्याः स्वरूपमाह-ब बहरामई' इत्यादि, 'सब वइरामई सर्व वज्रमयी, सर्वात्मना-सामस्त्येन चन्नमयी वनरत्नात्मिकेत्यर्थः 'अच्छा' अच्छा-आकाशस्फटिकवदति स्वच्छा सण्डा' इलक्षणाइलक्ष्णपुद्गळस्कन्धनिष्पन्ना, श्लक्ष्णतन्तुनिष्पा पटवत् 'लण्हा' महणा घुष्टित चत्तारि जोयणाई चिक्खंभेण मृले विस्थिपणा मज्झे संखित्ता उप्पि तणुया' यह जगती आठ योजनकी उंची है वाह उपर उपर से तनु तनु पतली होती गई है जैसे मूल में इसका विस्तार १२ योजन का है। मध्य में इसका विस्तार आठ योजन का है । और उपर२ में हमका विस्तार चार योजन का है ! इस तरह मूल में विस्तीर्ण हो गई है मध्य में संकीर्ण-संकुचित हो गई है और उपर में पतली हो गई है अत एव यह- 'गोपुच्छसं ठाणसंठिता' उची हुई गाय की पूंछ का जैसा संस्थ न-आकार होता हैं ! वैसे आकार वाली हो गई है अब जगती का रूप कहते हैं। यह जाती 'सत्यवहारामई' सर्वात्मना वज्ररत्नमय है, 'अच्छा, मपटा' लपहा, घट्टा मट्ठा. णीरया, जिम्मला, विक्खंभेण मुले विच्छिन्ना मज्ज्ञे सखित्ता उपि तणुया' मा गती मा
જનની ઉચાઈ વાળી છે. ઉપર ઉપરથી તનુ તનુ પાતળી થતી ગઈ છે જેમકે મૂળમાં તેને વિસ્તાર ૧૨ એજનને છે. મધ્યમાં તેનો વિસ્તાર આઠ
જનને છે અને ઉપરમાં તેને વિસ્તાર ચાર જનો છે. એ રીતે આ જગતી મૂળમાં વિસ્તારવાળી ફેલાયેલી છે. મધ્યમાં સંકીર્ણ સંકુચિત
था। छे. ते 6५२ पातणी येत छे. तेथी। २। 'गोपुन्छस ठाण सठिता' यु ४२वामां मावेस सायना ७२ सयान-मा२ डाय છે તેવા આકાર વાળી કહેવામાં આવેલ છે.
હવે જગતીના સ્વરૂપનું વર્ણન કરવામાં આવે છે. આ જગતી બાદ बारामया' स १२ १०० २(नमय छे. 'अच्छा, सहा, लाहा, घट्टा, मदा;
जी० १०१