________________
६४८
जीवामिगमत्रे यानं जपानमित्यर्थः, ''ल्लीइवा' गिल्लीति वा उत्र मिल्ली या हरिटन उपरिकोल्लरूपा स्थालीपा-या मनुष्यं मिलती प्रतिभाति सा अथवा पुरुषद्वयो क्षिप्ता डोलिका, 'थिल्लीति वा 'थिल्ली यानविशेषरूपा, यद् लाटदेशे अड्डपल्लाणमिति प्रसिद्धं यानं वदन्यदेशे थिल्लिरित्युच्यते, 'पिल्ली वा' पिल्किरिवि वा. पिल्ली :- लाटदेशन सिद्धं यद् उपभ्राणनाम्ना मसिद्ध यानविशेषं तदन्यदेशे पिल्लिरियुच्यते, 'पवहणा इवा' महणमिति वा प्रवहणं - नौका 'सिवियाइ वा' शिविका इति वा कूटाकार आच्छादितो जम्शनविशेष: ' पालखी' लोक प्रसिद्ध', 'संमाणिवाह वा स्यादसालिको पुरुष प्रमाणो जम्पानविशेषः सापि शिविका विशेषरूपैवेति । भगवानाह - 'ज' इण्डे समदे' नायमर्थः समर्थः, यतः 'पादचारविहरिणो ण ते मणुयगणा पण्णत्ता समणाउसो' पादचार विहारिणः खलु से मनुजरुणा प्रज्ञप्ताः - कथिताः हे भ्रमणः युष्मन् ! पादचारित्वेन तेषां न शकटादीनामावश्यकनेति । 'अन्थि णं भंते ! एगूरुय दीवेणं दीवे' अस्ति खलु मदन्त ! एकोरुकदीपे खलु द्वीपे 'आसाइ वा इत्थी वा ' चतुष्कोण वेदिका युक्त जंपान जिसे दो पुरुष उठाते हैं ऐसा यान - शेता है क्या ? बिल्ली हाथी के उपर रखा जाने वाला थाली के आकार का आसन होता है क्या ? बिल्ली - पिल्ली-लाट देश प्रसिद्ध दोनों एक प्रकार के विशेष यान होते हैं क्या ? प्रवहण - जहाज होता है क्या ? शिविका - पालखी होती है क्या ? व्यन्दमानिका - विशेष प्रकार की पालखी होती है क्या ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - हे गौतम ! ' को इण्डे समड़े' यह अर्थ समर्थ नहीं है क्योंकि 'पादचारविहारिणों णं ते मणुयगणा पण्णत्ता समणाहमो' वे मनुष्य हे श्रमण आयुष्मन् ! पादचारी ही होते हैं । ये घट आदि में बैठकर नहीं चलते हैं । 'अत्थि णं भंते! एगोरुवदीचे दीवे साह या, इत्थीह या उद्दाह या गोणाई वा,
ચતુર્કાણુ વેદિકા યુક્ત યાન વિશેષ પાલખી કે જેને બે પુરૂષા ઉઠાવે છે. આવા ચાના ઢાય છે ? ગિલ્લી એટલે હાથીના ઉપર રાખવામાં આવનારા થાલીના આકારનુ આસન હોય છે? થિલ્લી પિલ્લી લાટદેશ પ્રસિદ્ધ બન્ને એક પ્રકારના યાન વિશેષ છે તેવા યાનવિશેષ ત્યાં હોય છે ? પ્રવહેણ જહાજ હાય છે? શિબિકા પાલખીડાય છે ? સ્યન્તમ નિક વિશેષ પ્રકારની પાલખી હોય છે ? આ प्रश्नना उत्तरभां प्रभुश्री गौतमस्वाभीने अड्डे में डे हे गौतम! ' पादचार विहारिणो ण ते मणुयगणा पण्णत्ता समणाउसो हे श्रमायु आयुष्यभन्! ते
મનુષ્યે પગથી ચાલનારાજ દ્વાય છે. તેએા ગાડા વિગેરેમાં બેસીને ચાલતા नथी. 'अत्थि णं भ'ते ! एगोरूयदीवे दीवे, आखाइवा, हत्थीइवा, उट्टाइवा,