________________
जीवाभिगमसूत्रे
9
·
तद्यथा-सूक्ष्मावायुकायिकाश्च, वादरा वायुकायिकाथ, मक्ष्माः पुनर्हिविधा भवन्ति पर्यावाच, ते एते सूक्ष्ववायुकायिकाः । वादरा अपि द्विविधा भवन्ति पर्याप्ताचार्या, ते पते वादरायुकायिकाः से एते वायुकायिकाः । वनस्पतिका थिकै केन्द्रियतिर्यग्योनिकाः कतिविधाः प्रजा ? वनस्पतिकायिका द्विविधाः प्रज्ञप्ता स्वयथा- सूक्ष्माथ वादराय । अथ सूक्ष्मवनस्पतिकायिकाः कविविधाः प्रज्ञप्ताः १ सूक्ष्मवनस्पतिकारियाः द्विविधाः खष्टा रटद्यथा- पर्या वाचा पर्याप्ताच, ते एते वनस्पतिकारिकाः अथ के ते यादवनस्पतिका यिकाः ? वादरवनस्पतिकायिका द्विविधाः मज्ञप्ताः तद्यथा-पचणायापर्याप्ताय, ते ते वारवनस्पतिकायिका', 'सेवकाइन एर्मिदिय तिरिक्खनोगिया' ते एते वनस्पतिकायिकेन्द्रियतियंग्योनिका ॥
३८६
पृथिव्यादितो वनस्पतिकायिकान्ताने केन्द्रियतिर्यग्योनिज्ञान भेदमभेदाभ्यां निरूप्य द्वीन्द्रिय तिर्यग्योनिकान् निपतुं नाह- 'से किं तं बेइंद्रिय वरि क्खजोणिया' अथ के ते द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकाः द्वीन्द्रियाणां कियन्तो भेदा इति प्रश्न', उत्तरयति - ' वेइंदिय तिरिक्खजोणिया दुविहा पन्नता' द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिका द्विविधाः - द्विमकारकाः प्रज्ञताः कथिता इति । 'तं जहा' उद्यथा- पज्जत वेदिय तिरिक्खजोणिया' पर्याप्तका - पर्याप्तता गुणविशिष्टाः द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकाः, तथा - 'अपज्जत्त वेइंदिय तिरिक्खजोगिया' अपयप्तिक द्वीन्द्रियति
दीन्द्रिय तिर्यग्योनिकों का निरूपण-'से कि तं वेद्वंदियतिरिक्खजोणिया' हे भदन्त ! दो इन्द्रियतिर्यग्योनिकों के कितने हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'इंदियतिरिक्खजोणिया दुबिहा पनन्ता' हे गौतम! दो इन्द्रियतिर्यग्योनिक जीव दो प्रकार के होते हैं- 'तंज' जसे- 'पज्जतगवेइं दिपरिक्खजोणिया 'पर्यातक दो इन्द्रियतिर्यग्येनिक और 'भपजतगवेदिय तिरि०' अपर्याप्तक दोहन्द्रय निर्यग्योनिक घरां जैसे एकेन्द्रि
હવે એ ઈદ્રિયવાળા તિય ચૈાનિક જીવાનુ નિરૂપણ કરવામાં આવે છે. सभधभां श्रीजीतभस्वामी अनुश्रीने भूछे छे है 'से किं' त' वेइंदि 'यतिरिक्खजोणिया' हे भगवन् मे इंद्रियावाजा તિય ચૈાનિક જીવાના ईटसा लेहो होय हे ? या प्रश्नमा उत्तरभां प्रलुश्री हे छे. } 'बेइ दिय तिरिक्खजोणिया दुत्रिहा पन्नत्ता' हे गौतम! मे द्रियवाजा तिर्यग्योनि लव એ પ્રકારના ह्या छे. 'त' जहा' भरे 'पज्जत्तग बेइंदिय तिरिक्खजोणिया ' पर्याप्त४ मे छ ंद्रियवाजा तिर्यग्योनिङ भने ' अपज्जत्तगवेइदिय तिरि' अथર્માસક એ ઇ“ચિવાળા તિયગ્યેાનિક જે પ્રમાણે એક ઇન્દ્રિયવાળા પૃથ્વિકાયિક
મા
