________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ लू.२ रत्नामाथिव्याः मैदनिरूपणम् बहुकाण्ड भेदेन रत्नयमा पृथिवी विविधा भवतीति । 'इमीसेणं भंते' एतस्या खल्नु भदन्त ! 'रयणपमा पुढबीए' रत्नप्रभा पृथिव्याम् 'खरकंडे कइविहे पन्नचे' खरकाण्ड कतिविधं कतिपकारक प्रज्ञप्तं कथितमिलि प्रश्ना, भगवानाह'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'सोलसबिहे पन्नत्ते' पोडशविधं पोडश प्रकारकं प्रज्ञप्तं कथिसम् ? षोडशविध भेदं दर्शयति-तं जहा' इत्यादि, 'तं जहा' तथया-'रयणकंडे' रत्नकाण्डम्. रत्नानि-मर्कतादीनि तस्मधान काण्डं रत्नकाण्डं प्रथमम् १॥ 'वइरे' वज्रम्-काण्डपदस्य मत्येकस्मिन् अन्वयस्तेन बनकाण्ड मित्यर्थः वनमिति हीरकम् वज्रपान काण्डं वनकाण्डं द्वितीयम् २ । 'वेरुलिए' वैड्यकाण्डं वैडूर्यरत्नप्रधानकं काण्डं वैडूर्यकाण्डं तृतीयत् ३ । 'लोहियक्खे' लोहिताक्ष काण्डम्-लोहिताक्षरत्नाधान काण्ड लोहिताक्षकाण्डं चतुर्थम् ४ 'मसारमल्ले' काण्ड, पङ्ककाण्ड, और अब्बहुलकाण्ड के भेद से रत्नप्रभा पृथिवी तीन प्रकार की होती है 'इमीले भंते ! रयणप्पमा पुढवीए खरकंडे काविहे पत्ते' हे भदन्त ! इस रत्नप्रभा पृथिवी को जो खरकाण्ड है वह कितने प्रकार का कहा गया है ? उत्तर में प्रश्री कहते है-'गोयमा! सोलसविहे पन्नत्ते' हे गौतम ! खरकाण्ड लोलह प्रकार का कहा गया है 'तं जहा' जैसे-'स्यणकंडे' रत्नकाण्ड यह रत्नकण्ड मरमत आदि रत्नों की प्रधानता वाला है । 'वहरे शज काण्ड काण्ड पदका प्रत्येक के साथ अन्धय है अतः यहां वन्न शब्द के साथ काण्ड शब्द का योग कर लेना चाहिये इस तरह बज्र काण्ड बज्र-हीरे का नाम है धन की प्रधा. नातावाला काण्ड बज्र काण्ड दूसरा काण्ड है। 'वेरूलिए' वैडूर्य काण्ड-इस काण्ड में वैडूर्य रत्नों की प्रधानता है 'लोहियाक्खकंडे' लोहिताक्षकाण्ड मेथी २त्नप्रभावी तर प्रानी थाय छे. 'इमीसे ण रयणप्पभापुढवीए खर कंडे कइविहे पन्नत्ते' हे सगवन् ! २५ पृथ्वीनारे २४i छ त કેટલા પ્રકારને કહેવામાં આવેલ છે. આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે 'गोयमा! सेलसविहे पण्णत्त' 3 गीतमा ५२४is सो मारने ४ छे. 'तं जहा' ते | मा प्रमाणे छ. 'रयणकंडे' २५is; मा २is भ२४ विगैरे रत्नानी प्रधानतावणे! छे. 'वइरे' qasis, ris पहने ४२४नी સાથે સંબંધ રહે છે. તેથી અહિયાં વજી શબ્દની સાથે કાંડ શબ્દને વેગ કરવાથી વાકાંડ એ પ્રમાણે કહેવાય છે. વજી એ હિરાનું નામ છે, વજીની પ્રધાનતા વાળા પ્રદેશનું નામ વજી કાંડ કહેવાય છે. વજા કાંડ એ બીજો કાંડ છે, 'वेरुलिए' पैडूय ४is-Hisभा पंड्य २ल्नाल, प्रधानपा २हेछ, 'लोहिय