________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.२.१९ नारकाणामुन्छवासादिनिरूपणम् २६३ यावदधः सम्यम् रत्नपनानारयदेव शर्करामभा वालका प्रभा पक्षमा धूमप्रभा तमम्ममा तमस्त मःममा नारकाः सम्म गूदृष्टयोऽपि भवन्ति मिथ्यादृष्टयोऽपि भवन्ति । सम्यमिथ्या (मिश्र) दृष्टयोऽपि भवन्तीति भावः।
सम्पति-ज्ञानिवज्ञानिय दर्शयति-'इसीसे ण' इत्यादि, 'इमीसे णं भंते !" एतस्यां खल भदन्त ! 'रयणप्पभाष पुढीए' रत्नमाणं पृथिव्याम् 'नेरइया कि लाणी अन्नाणी' नरधिकाः किं जानिनो भवन्ति अज्ञानिनो वा भवन्तीति प्रश्न: भगवानाह-'गोशा' इत्यादि, 'गोयबा' हे गौतम ! 'पाणी दि अन्नाणी वि' ज्ञानिनोऽपि भान्ति अज्ञानिनोऽपि भवन्ति रत्नप्रभा नगरका इति । 'जे नाणी ते मियमा तिन्नाणी' तत्र ये ज्ञानिनस्ते नियमत्तस्त्रिज्ञानिना, 'जहा' तद्यथा'आभिणियोहियनाणी' आमिनिवोधिक ज्ञानिनः 'सुयनाणी' श्रुतज्ञानिनः 'ओहिनाका कान चिनीय पृथिवी से लेकर अचलप्तमी पथिवी तक के नारकों के सम्बन्ध भी जानना चाहिये अर्थात् द्वितीय पृथिवी के नैरपिकों से लेकर बालवीं पुधियी लक के नैयिक सम्पदृष्टि भी होते हैं मिया दृष्टि भी होते हैं और निष्टि भी होते है। ___ अब नैचिको का ज्ञान अज्ञान द्वार कहते हैं-'इमीले णं अंते रयणपभाए पुढची ह नेरइया कि भाणी अन्नागी' हे अदन्त ! इस रत्नप्रभा पृथिवी के नेथिक कशा झाली होते हैं ? घा अज्ञानी होते है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयना ! गाणी चि अन्नाणी वि' हे मौतम ! इस रत्नप्रभा पृथिवी के नैरयिक ज्ञानी भी होते और अज्ञानी भी होते हैं। 'जे नाणी ते निश्मा लिन्नाणी' जो ज्ञानी होते हैं वे नियम से तीन ज्ञान
जाब अहे खत्तमाह' मा प्रमाणे थन पी थीथी बने माससमा પૃથ્વી સુધીના નારકેના સંબંધમાં પણ સમજવું અર્થાત્ બીજી પૃથ્વીના નૈરયિકેથી લઈને સાતમી પૃથ્વી સુધીના નિરયિકે સમ્યમ્ દષ્ટિ વાળા પણ હોય છે. મિથ્યાષ્ટિ વાળ પણ હોય છે અને મિશ્ર દષ્ટિ વાળા પણ હોય છે.
હવે નરયિકોના જ્ઞાન અને અજ્ઞાન દ્વારના સંબંધમાં કથન કરવા માં આવે છે. मा समां गीतमस्वामी प्रसुने पूछ में 'इमीसे गं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए मेरडया कि नाणी अन्नाणी' सगवन् मा रत्नप्रभा पृथ्वीना नहि। જ્ઞાની હોય છે? કે અજ્ઞાની હોય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને
छ, 'गोयमा ! णाणी वि अण्णाणी वि' है गौतम! 24। प्रमा पृथ्वीना नैरपि। ज्ञानी पर हाय , मन अज्ञा-१ ५९ डाय छ 'जे नाणी ते नियमा तिन्नाणी' गौतम । २ साना हाय छे, त। नियमथा. र ज्ञान वाणा डाय छे. 'त जहा' ते ३ ज्ञान मा प्रभारी छे. रेभ. 'आसि.