________________
प्रमेयधोतिका टीकाप्र.३ उ.२ ६.१९ नारकाणामुच्छ्वासादिनिरूपणम् २०५
टीका--'हमीसे णं भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए' एतस्यां खल्ल भदन्त ! रत्नप्रभायां पृथिव्याम्, 'मेरइयाणं' नैरयिकाणाम् ‘के रिपया पोग्गला' कीदृशाः पुद्गला 'उस्सासत्ताह परिणमंलि उच्छ्वासतया-श्वासोच्छ्वासरूपेण परिणमन्ति-परिणामं प्राप्नुवन्ति ? इति प्रश्ना, भगबानाह-'गोयमा' इत्यादि, गोयमा' हे हे गौतम ! 'जे योग्गला अणिहा जाय अरुणामा' ये शुद्गला अनिष्टा यावदआकान्या अप्रिया अशुभा अननोज्ञा अरनोऽमाः, तत्र न इष्टाः न अभिलषिता इत्यनिष्टाः तत्रानिष्टमपि निश्चित् सर्वस्यै अनिष्टं न भ ति सच्वैिचित्र्य दतः
अन्य स्त्रकार नारकजीयों के उच्छ्वास आदि का कथन करते हैं 'इमीले गं अंते ! बघणपाए पुहबीए गैर इथाणं रिलया पोग्गला' इत्यादि खून १९
टीक्षार्थ-गौलब्ध ने प्रलु ले ऐल्ला पूछा है-'इमीले ण भंते ! रयणप्प. भाए पुढबीए' हे अदन्त ! इस रत्नप्रभा पृथिवी के 'नेरइयाण नैरयिकों के 'केरिलया पोग्गला' कैले पुगल 'उस्लासतया परिणमंति' उच्छ्रवास रूप से श्वासोच्छूशाल रूप ले परिणत होते है ? अर्थात् किस प्रकार के पुद्गल नारक जीवों के श्वासोच्छ्वाल रूप से परिणलते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं 'गोयमी ! जे पोराला अणिट्टा जाच अमणामा' 'हे गौतम ! जो पुल अनिष्ट शाश्त्-अकान्त अप्रिय, अशुभ, अम. नोज्ञ और मोऽस, जिन्हें ग्रहण करने की मन से भी इच्छा नहीं होती हैं-ऐले पुद्गल हो नारक जीदों के श्वासोच्छ्वाल रूप से परिणमते
હવે સૂત્રકાર નારક જીના ઉચ્છવાસ વિગેરેનું કથન કરે છે. 'इमीसे णं भवे ! रयणप्पभाए पुढबीए णेरइयाणं केरिस्रया पोग्गला त्या
Ni-गौतमस्वाभीमे प्रभुश्रीन मे ५च्यु. इमीसे ण भते ! रयणप्पमाए पुढवीए' है मगन मा २(नमा पृथ्वीना ‘णेरइया ' नैरविहीन 'केरिसया पोग्गला' 3 मारनी पुगत 'उस्सासतया परिणमंति' २७पास પણથી એટલે કે શ્વાસોચ્છવાસ રૂપે પરિણમે છે ? અર્થાત કેવા પ્રકારના પુદ્ગલે નારકજીના શ્વાસોચ્છવાસ પણાથી પરિણમે છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં प्रभुश्री गौतमस्वामीन डे छे ? 'गोयमा ! जे पोग्गला अणिट्टा जाव अमणामा' હે ગૌતમ જે પગલે અનિષ્ટ યાવત્ અકાંત, અપ્રિય, અશુભ, અમને જ્ઞ અને અમનેમ કે જેને ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છા મનમાં પણ હોતી નથી. એવા પુદ્ગલેજ નારક જીના શ્વાચ્છવાસ રૂપે પરિણમે છે. જે ઈષ્ટ નહોય