________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्रति० १
स्थावरभावत्रसभावस्य भवस्थितिकालमानम् ३४७
खेज्जा पन्नत्ता' प्रत्येकशरीरिणो देवा असंख्याताः प्रज्ञप्ताः कथिता इति ॥ देवानुपसंहरन्नाह - 'सेत्तं देवा' ते एते भेदप्रभेदभिन्ना देवा निरूपिता इति । पञ्चेन्द्रियानुपसहरन्नाह 'से पंचिंदिया' ते एते पञ्चेन्द्रियनैरयिकतिर्यङ् मनुष्यरूपचतुष्टयभेदयुक्ता निरूपिता इति । 'से ओराला तसा पाणा' ते एते औदारिका स्त्रसाः प्राणा निरूपिता इति ।। सू० २७
सम्प्रति-स्थावरभावस्य त्रसभावस्य च भवस्थितिकालमानप्रतिपादनार्थमाह – 'थावरस्स णं भंते' इत्यादि ।
मूलम् — 'थावरस्स णं भंते ! केवइयं कालं ठिई पन्नत्ता ? गोयमा ! जहन्नेणं अतोमुहुत्तं उक्कोसेणं बावीसं वाससहस्साई ठिई पन्नत्ता । तससणं भंते ! केवइयं कालं ठिई पन्नत्ता ? गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेण तेत्तीस सागरोवमाई ठिई पन्नत्ता । थावरे णं भंते थावरत्ति कालओ केवच्चिरं होइ, गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उकोसेणं अणतं कालं अंताओ उसपिणीओसप्पिणीओ, कालओ, खेत्तओ,
दो गति में जाते हैं तिर्यञ्च और मनुष्य की पर्याय में ही देव व्यव कर जाते हैं तिर्यश्च और मनुष्यों में से आये हुए जीव हो यहाँ देव की पर्याय से उत्पन्न होते हैं इसलिए द्विगतिक और दयागतिक कहे गये है । " परित्ता असंखेज्जा पन्नत्ता " यहाँ प्रत्येक शरीरी देव असख्यात होते हैं । " से तं देवा" इस प्रकार यहाँ तक मेद प्रभेद सहित देवों का निरूपण किया गया है " से तं पंचिंदिया" इस निरूपण समाप्त होते ही पञ्चेन्द्रिय जीवों का निरूपण भी पूरा हो जाता हैं । " से तं ओराला तसा पाणा" इस प्रकार से ये औदारिक त्रस जीव कहे गये हैं " सूत्र २७
ગાગતિદ્વારમાં આ દેવે
જ ઉત્પન્ન થાય છે નૈરિયક અને દેવામાં ઉત્પન્ન થતા નથી " दुगइया दु आगध्या" द्विगति होय छे, अने यागति होय छे. अर्थात् मे गतिभांथी આવે છે. અને એ ગતિમાં જાય છે દેવ ચ્યવીને તિયાઁચ અને મનુષ્યની પર્યાય માંજ જાય છે, અને તિયTMચ અને મનુષ્યામાથી આવેલા જીવાજ આ દેવની પર્યાયથી ઉત્પન્ન થાય છે. छे तथा द्विगति भने द्वयागति ह्या छे. "परित्ता असंखेज्जा पन्नता" था प्रत्येक हेव असभ्यात शरीरवाजा होय छे. " से तं देवा" मा रीते महि सुधी लेह प्रलेह साथै हेवानु नि३पशु यु छे, "सं तं पंचिदिया" मा नि३ययु सभाप्त थता यथेन्द्रिय लवानु નિરૂપણ પુરૂ' થાય છે. सेत्तं ओराला तसा पाणा" આ રીતે ઔદારિક ત્રસ જીવાનુ કથન કરવામાં આવ્યું છે ! સૂ॰ ૨૭
८"