________________
ર૪૬
जीवाभिगमसूत्रे
स्तिस्रो लेश्या भवन्ति । इन्द्रियद्वारे --पश्च-- स्पर्शनरसनम्राणचक्षुः श्रोत्रात्मकानि इन्द्रियाणि भवन्ति । समुद्घातद्वारे--वेदनाकषायमारणान्तिकास्त्रयः समुद्घाता भवन्ति संज्ञाद्वारे - नो संज्ञिनो भवन्ति संमूर्च्छिमचतुष्पदाः, अपितु असंज्ञिनो भवन्ति मनसोऽभावादिति ॥ वेदद्वारे - नपुंसक वेदा भवन्ति, इति । पर्याप्तिद्वारे पश्च पर्याप्तयः पञ्चापर्याप्तयश्च भवन्ति ॥
दृष्टिद्वारे - सम्यग्दृष्टयोऽपि भवन्ति मिथ्यादृष्टयोऽपि भवन्ति इति || दर्शनद्वारे - हे दर्शने भवत'-चक्षुर्दर्शर्शननोऽचक्षुर्दर्शनिनश्च भवन्ति संमूच्छिमचतुष्पदस्थलचरा इति ॥ ज्ञानद्वारे - द्वे ज्ञाने-द्वे अज्ञाने -मतिज्ञानिनः श्रुतज्ञानिनस्तथा मत्यज्ञानिनः श्रुताज्ञानिनश्च भवन्ति । योगद्वारे द्विविधो योगो भवति वाग्योगिनः काययोगिनश्च भवन्ति ॥ उपयोगद्वारे - द्विविध उपयोगो भवति साकारोपयोगश्चानाकारोपयोगश्च ॥
आहारद्वारे - भाहारो नियमात् षड् दिशि-षड् दिग्भ्य आहृतान् पुद्गलान् आहरन्ति । इति ।। उपपातङ्कारे-चतुष्पदानामुपपातस्तिर्यड्मनुष्येभ्यो नो देवेभ्यो न वा नैरयिकेभ्यः, तत्र यदि
होते हैं ११ । पर्याप्तिद्वार में ये पाँच पर्याप्तिवाले और पाँच अर्याप्तिवाले होते है १२ । दृष्टिद्वार में ये चतुष्पद सम्यग्दृष्टि भी होते हैं और मिथ्यादृष्टि भी होते हैं १३ ।
दर्शनद्वार में इनके चक्षुदर्शन और अचक्षुदर्शन ये दो दर्शन होते हैं - १४, ज्ञानद्वार में - इनके मतिज्ञान और श्रुतज्ञान ये दो ज्ञान होते हैं । अज्ञान में इनके मत्यज्ञान और श्रुताज्ञान ये दो अज्ञान होते है - १५, योगद्वार में इनके वाग् योग और काययोग ये दो योग होते हैं - १६, उपयोगद्वार में इनके साकार उपयोग आर अनाकार उपयोग ये दो उपयोग होते है - १७, आहारद्वार में इनका आहार नियमतः छह दिशाओं से आगत पुद्गल - द्रव्यों का होता है - १८, उपपातद्वार में इन चतुष्पदों का उपपात तिर्यश्च और मनुष्यों में से होता है देवों में से और नैरयिकों में से नहीं होता हैं । यदि तिर्यश्वों में से होता है तो
સક વેઢવાળા જ હાય છે ૧૧, પર્યાસિદ્ધારમાં તેએ પાંચ પર્યાપ્ત વાળા અને પાંચ અપર્યાપ્તિ વાળા હોય છે. ૧. દૃષ્ટિઢારમાં આ ચતુષ્પદ્દે સમ્યગ્દષ્ટિવાળા પણુ હાય છે અને મિથ્યાદૃષ્ટિળાળા પશુ હાય છે. ૧૩, દનદ્વારમાં—તેઓને ચક્ષુદન અને અચક્ષુદાન એમ બે દન હાય છે ૧૪, જ્ઞાનદ્વારમાં—તેને મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાન એ એ જ્ઞાન હૈાય છે. અને અજ્ઞાનમાં તેઓને મતિ અજ્ઞાન અને શ્રુત અજ્ઞાન એ એ અજ્ઞાન હાય છે. ૧૫, યોગદ્વારમાં તેઓને વાક્યેાગ અને કાય ચૈાગ એ ચાગ હાય છે ૧૬, ઉપયાગ દ્વારમા તેઓને સાકાર ઉપચાગ અને અનાકાર ઉપયેગ એ બે ઉપયેાગ હાય છે. ૧૭, આહાર દ્વારમાં તેઓને આહાર નિયમથી છ એ દિશાઓમાંથી આવેલા પુદ્ગલ દ્રવ્યેાના હૈય છે. ૧૮, ઉપપાત દ્વારમાં~ આ ચતુષ્પદ જીવાને ઉષપાત-ઉત્પત્તિ તિય ચ અને મનુષ્યે! માથી હાય છે. દવામાંથી અને નૈરિયકામાંથી હાતી નથી જો તિય ચામાંથી