________________
३२६ जैनकथा रत्नकोष नाग पांचमो. एना मुखमांथी सोनैया निकल्या ते पज्या बे. तेवारे ते मूर्ख ते वात सा ची मानीने कडं के, हे रुडीबुद्धिवाला तुंथारीबना कानथोडीवार मने पण अफलावा दे. त्यारे तेणे तेज वखतें ते जडने रीबना कान पकडवा थाप्या, बने पोतानुं सुवर्ण बचाव्यु. कह्यु के, शीघ्रमुत्पद्यते बुदिः, साबुदि फलदा यथा ॥ नालुकौँ करे दत्वा,पांथेन रहितं च स्वम्॥१॥ इति सप्तमी कथा॥ हवे सीघ्रोत्तर बापवानी बुद्धिविषेत्रण पुरुषोनो आठमो दृष्टांत कहे . ___॥ केचिशजोपकएवं ययुस्त्रिपुरुषा नूपेन ते तत्कलाः, ष्टष्टा कचुरथो त्व रोत्तरकराः पश्चात्सनायां पृथक्॥कूच ते ह्यसितं कथं तव सितं सोऽवग्जरा पाण्डुरं, ऽन्यं ह्यस्मादितरं प्रधावनसितं कूर्च न मात्रंगकात् ॥ ए॥ य र्थः-कोइएक राजानीपासे चाकरी मेलववाने अर्थ त्रण पुरुषो गया तेम ने राजायें पूज्युं के,तमे कांश कला जाणो बो! त्यारे ते त्रणे जणें कह्यु के, हे स्वामी! अमे कोश्य करेला प्रश्नंनो तत्काल उत्तर प्रापवानी कला जा गीय बैयें. ते सांजली राजायें तेउने चाकरीमा राख्या. एक दिवस सना माहे परीक्षा लेवाने त्रणे जणोने राजायें जूदी जूदी रीतें प्रश्न पूब्युं. ते मां पहेलांने पूब्युं के, ताहरी माढीना वाल काला डे,अने माथाना वाल धोला ले तेनुं गुं कारण? त्यारे तेणें शीघ्र उत्तर याप्यो के, माढीना वा लथी माथाना वाल वीश वर्ष महोटा डे, कारण के दाढी तो वीश वर्षना माणसने थाय ने तेथी दाढीना वाल काला ,अने माथाना वाल धोला बे. पडी बीजाने राजायें पूब्यु के ताहरी दाढीना केश धोला , अने मा थाना केश काला डे तेनुं गुं कारण ? त्यारे तेणे पण तरत जवाब था प्यो के, साहेब दाढी वधारे धोवाय तेथी नज्वली रहे . पनी त्रीजाने पूब्युं के, ताहरे दाढी तथा मूब ए बन्ने नथी तेनुं युं कारण ? त्यारे तेणें पण तत्काल उत्तर आप्यो के में मातानो पद अंगीकार कस्यो , जेमाटे बोरं होय ते पोतानी माता सरखो अथवा पितासरखो होय तेथी हुँ म हारी माता सरखो रह्यो बु.॥५॥ कयु डे के न दृष्टं न श्रुतं येन, प्रश्नेट टे तउत्तरम् ॥ दीयते समहाप्राज्ञ, स्त्रिनिर्दत्तं नरैर्यथा ॥१॥ अष्टमो दृष्टांतः॥
हवे नाग्यहीनने आगल आवेलो पदार्थ पण मलतो नथी, ते ऊपर ब्राह्मण ने ब्राह्मणीनो नवमो दृष्टांत कहे .
॥ काष्ठार्थ ह्यधनौ च गलत तो गौर्या तु दृष्टौ तदा, प्राहेशं च सुखी कुरु