________________
२६
जैनकथा रत्नकोष नाग पहेलो.
बुद्धिना प्रपंचें कर। पुत्रने तेडावीने कयुं जे दे वत्स !. हुं वृद्ध थयो माटे तुं राज्य ले पण प्रथम आपणा घरनी चाल बे, ते कर. के जे की तुमने राज्य स्थिर थाय. कुमर बोल्यो के हे पिताजी! जे तमें प्रज्ञा प्रापो, ते डुं करूं. राजायें कयुं प्रापणी सचाना एक मंरुपें १०० थांजला बे यांन थांनले १०० हांस बे, माटे तमें मंहारी साथै जुबद्धं रंमो. तेमां एकवार जीतो तो एक हांस जीत्या एम १०७ वार जीतो तो एक थांनो जीत्या एवा १०८ यांना जीतीने राज्य ल्यो; पण जो रमत. रमतां वचमां एक दाव हारी जाशो, तो पाछला दाव सर्व व्यर्थं जाशे. ते वचन सांजली कुमर पण लोजना वशथी रमवा . बेतो. घणा दिवस रमतां पण एके यांनो जीती शकाया नही, तो सर्व सनाना थांजला क्यांथी जीत्या जाय ? कदापि ते पण को देवताना सान्निध्यथी जीत्या जाय, परंतु मनुष्यनवयी नष्ट थयो ते बीजी वार मनुष्यजन्म न पामे ॥ इति चतुर्थ द्यूतदृष्टांतः ॥ ४ ॥
हवे पांचो रत्ननो दृष्टांत कहे ठे:- वसंतपुर नगरें अपार धनंनो धणी गुणवान् धन्नो एवं नामें व्यवहारीयो वसे ले. तेने गुणवंत एवा पांच पुत्रो बे. हवे ते धन्नो शेव रत्नपरीक्षाने विषे निपुण बे, माटें तेनुं पर नाम रत्नपरीक्षक बे. जे जे बहुमूलां रत्न यावे, ते सर्वनो संग्रह करे, पण वेचे नही. तेवारें पुत्रो कहेंवा लाग्या के हे पिताजी ! बमणा त्रम या दाम यावे बे, तेम उतो रत्न कां वेचता नथी ? तो पण ते लोनवरों वेचे नहीं. एकदा ते शेठ ग्रामांतरें गयो, पछी पालथी पुत्रोयें. सर्व रत्न कोइ देशांतरीने वेचतां आपी दीधां. शेठ घेर खाव्यो, अने पोतानां रत्न वेचवाना सर्व समाचार सांजली रोशें करी कहेवा लाग्यो के हे पुत्र ! म हारां जे रत्नों बे, ते रत्नो पाठां यास्याविना मंदारा घरमां तमें आवशो नही. तेवा ते पांचे पुत्र रत्न लेवा माटे परदेश नली निकटया, पण ते सर्वे रत्नो तेवांने तेवांज क्यांथी मजे ? हवे ते पण कदाचित् कोइ देव ताना सहायथी मजी जाय, परंतु मनुष्यावतारथकी चष्ट थयो जे होय, ते फरी मनुष्यनवने पामे नही ॥ इति पंचम रत्नदृष्टांतः ॥ ५ ॥ स्वप्न दृष्टांत कहे बे:- कयणी नगरीयें बहोंतेर कलानो जाए एवो मूलदेव नामें राजपुत्र बे ते कलाकलापें करी सफल लोकने प्रीति उपजावतो रहे बे. एकदा ते उयणीमां देवदत्ता वेश्यानी उपर
वे
0