________________
B 35 3 203
गण्डव्यूहसूत्रम् ।
[२९.१त्याउनभारपरंपगमवतरामि । याक्सुविभक्तां संभिन्नां चैषां धर्मदेशनां स्मरामि, संधारयामि, स्मुला चोदृह्णामि । गला प्रविचिनोमि । मत्या प्रविभजामि । बुद्ध्या अनुगच्छामि । प्रज्ञया प्रकाशयामि । यथा चेह लोकधालुवंशे पूर्वान्तापरान्तपर्यापन्नानां वुद्धपरंपरां पश्यामि,
अवतरानि, तथा दशसु दिक्षु अनभिलाप्यानभिलाप्यवुद्धक्षेत्रपरमाणुरजःसमेषु अतीतानागतेषु 5 लोकधातुवंशषु सर्वतथागतपरंपरानवतरामि । तेषां च तथागतानां प्रथमचित्तोत्पादसंभारपरंपरामवतरानि । तां च बुद्धपरंपरावतारमव्यवच्छिन्नां निष्ठामवतरामि । अतुलं श्रद्धागमनीयं बोधिसत्त्ववीर्यव्यवसायगम्यं बोधिसत्त्ववीर्यवेगविवर्धनमसंहार्य सर्वलोकेन सर्वश्रावकप्रत्येकवुद्धन्तद्विषयानवक्रान्तश्च बोधिसत्त्वैः प्रत्युत्पन्नानां च दशसु दिक्षु सर्वलोकधातुपु वैरोचन
प्रमुखानां तथागतानां परंपरामवतरानि । एकचित्तक्षणे बुद्धशतं पश्यामि अवतरामि । तदन10 न्तरण चित्तेन बुद्धसहननवतरामि । तदनन्तरेण चित्तेन यावदनभिलाप्यानभिलाप्यवुद्ध
क्षेत्रपरमागुग्ज:समान्तथागतानवतरामि । यं च यदा तथागतं द्रष्टुमाकाङ्क्षाभि, तं तदा पश्यानि । यच्च तंबुद्धर्भगवद्भिर्भापितं भाषन्ते भाषिप्यन्ते, तत्सर्वं शृणोमि । श्रुत्वा चोद्गृह्णामि । स्मृला मुंधारयामि । गत्या प्रविचिनोमि । मत्या प्रविभजामि । वुद्ध्या अनुगच्छामि । प्रज्ञया
प्रकाशयामि । एतमहं कुलपुत्र अपरिनिर्वाणकोटीगतं वोधिसत्त्वविमोक्षं जानामि । किं मया 15 शक्यं त्र्यवेकक्षणज्ञानप्रतिलब्धानां बोधिसत्त्वानां क्षणकोटीसमाधिव्यूहविहारिणां तथागतदिवसावक्रान्तानां सर्वकल्पविकल्पसमतानुगतानां सर्ववुद्धसमतासमाध्यनुबद्धानामात्मसत्त्वबुद्धाद्वयविहारिणां प्रकृतिप्रभास्वरधर्मव्यूहमण्डलानां ज्ञानयन्त्रलोकजालस्फरणानां सर्वतथागतधर्ममुद्राविकोपितविहारिणां सर्वधर्मधातुविज्ञपनज्ञानविषयाणां सर्वतथागतधर्मदेशनाविज्ञप्तिज्ञानविषयाणां चयाँ ज्ञातुम् , गुणान् वा वक्तुम् ॥ 20 गच्छ कुलपुत्र, अयमिहैव दक्षिणापथे पोतलको नाम पर्वतः । तत्र अवलोकितेश्वरो नाम बोधिसत्त्वः प्रतिवसति । तमुपसंक्रम्य परिपृच्छ-कथं बोधिसत्त्वेन बोधिसत्त्वचर्यायां शिक्षितव्यम् , कथं प्रतिपत्तव्यम् । तस्यां वेलायामिमे गाथे अभाषत
गच्छो हि सूधन शिरीजलराजमध्ये
गिरिराजपोतलकि शोभनि शूरभागे । रत्नामयं तरुवरं कुसुमाभिकीर्ण___ मुद्यानपुष्किरिणिप्रस्रवणोपपेतम् ॥ १॥ तस्मिंश्च पर्वतवरे विहराति धीरो ___ अवलोकितेश्वर विदू जगतो हिताय । तं गच्छ पृच्छ सुधना गुण नायकानां
देशिष्यते विपुलशोभि नयप्रवेशम् ॥२॥ अथ खल सुधनः श्रेष्ठिदारको वेष्ठिलस्य गृहपतेः पादौ शिरसाभिवन्ध वेष्ठिलं गृहपतिमनेकशतसहस्रकृत्वः प्रदक्षिणीकृत्य पुनः पुनरवलोक्य वेष्ठिलस्य गृहपतेरन्तिकात् प्रक्रान्तः ॥२७॥
18 संसार.