________________
म. १ पा. २ मू. "
अणुभाज्यम् ।
३ महद्दीर्घवदेत्यधिकरणम् । महहीर्घवदा हस्वपरिमण्डलाभ्याम् ॥ २॥२॥११॥
इदानीं परमाणुकारणवादो निराक्रियते । तत्र स्थूलकार्यार्थ प्रथम परमाणुद्वयेन ट्यणुकमारभ्यते । परमाणुद्वयसंयोगे घणुकं भवतीत्यर्थः । ५ तत्रोपर्यधोभावमिलने घ्यणुकं महत् स्याद् द्विगुणपरिमाणवत्त्वात् । प्राक्प
आन्मिलने दीर्घवद्वा स्यात् । परमाणुपरिमाणं -हस्वं परितो मण्डलं च । उपहासाथ तस्य मतस्यानुवादः ॥ २॥२॥११॥
किमतो यद्येवमत आहउभयथापि न कर्मातस्तदभावः ॥२।२।१२।।
उभयथापि न । कुतः । न कर्म । नकारो देहलीप्रदीपन्यायेनोभयत्र संबध्यते । अता मणुकाभावः । उभयथापि न : परमाणुसंघट्टनम् । प्रदेशाभावात् । कल्पना मनोरथमात्रम् । असंयुक्तांशाभावात् तदेव तत्स्यात् । संयोगजनकं कर्मापि न संभवति । कारणान्तराभावात् । प्रयत्नवदात्मसंयोगेदृष्टवदात्मसंयोगे चाभ्युपगम्यमाने निरवयवत्वात्तदेव तत्स्यात् । विशे५षाभावाद्विभागस्याशक्यत्वाञ्च । अतो व्यणुकस्याभावः ॥ २।२।१२॥ समवायाभ्युपगमाञ्च माम्यादनवस्थितेः॥२॥२॥१३॥
परिमाणुट्यणुकयोः समवायोङ्गीक्रियते। स संबन्धिनोरवस्थानमपक्षते। संबन्धस्योभयनिष्ठत्वात् । स च नित्यः सदा संबन्धिसत्त्वमपेक्षते।
अतोपि न घणुक उत्पद्यते । किंच । समवायो नाङ्गीकर्तुं शक्यः । संयो१. गेन तुल्यत्वात् । संबन्धत्वात्तस्य । यथा संबन्धिनि संबन्धान्तरापेक्षैवं समवायस्यापि । तथा सत्यनवस्थितिः ॥ २॥२॥१३॥
नित्यमेव च भावात् ॥ २॥२॥१४॥ परमाणोः कारणान्तरस्य च नित्यमेव भावात्सदा कार्य स्यात् ॥ २।२।१४ ॥ २५ रूपादिमत्त्वाच्च विपर्ययोदर्शनात् ॥ २२॥१५॥
यनुपादिमत्तदनित्यम् । परमाणोरपि पादिमवादिपर्ययः