________________
७८
अन्त्यकर्मदीपके ततः सव्येनाचम्य पञ्चगव्येनाभिषिक्त: पितृमण्डलं गत्वा पत्रावल्यां सोपस्करमन्नं परिविष्य गायत्र्याभ्युक्ष्य अपसव्येन उत्तानाभ्यां पाणिभ्यां मधुमधु इति पात्रमालभ्य जपति___ॐपृथ्वी ते पात्रं द्यौरपिधानं ब्राह्मणस्य मुखेऽमृतेऽमृतं जुहोमि स्वाहा-इति । विष्णो कव्या रक्ष । “अपह्ता असुरा रक्षासि वेदिषदः” इति तिलान् विकीर्य ॐइदं विष्णुरिति अङ्गुष्ठग्रहणम्इदमन्नमिमा आपः इदमाज्यमिदं शाकादिकं सर्वं कव्यम् । ___ततो वामेन पत्रावलिं स्पृशन दक्षिणेन जलमोटकादिकमादाय अद्ये हामुकगोत्रेभ्य: प्रेतपितृपितामहप्रपितामहेभ्योऽमुकामुकशर्मभ्यो वसुरुद्रा दित्यस्वरूपेभ्यः (अमुकगोत्राभ्यः प्रेताश्वश्रूवृद्धश्वश्रूवृद्धतरश्वश्रभ्योऽमुकामुकदेवीभ्यो वसुरुद्रादित्यस्वरूपाभ्यः ) सपिण्डीकरणश्राद्धे इदमन्नं सोदकं सोपस्करं यत्परिविष्टं यत्परिवेक्ष्यमाणं ब्राह्मणस्य तृप्तिपर्याप्तं दास्यमानमन्नं च यथाविभागं वः स्वधा इति भूमौ दक्षिणभागे जलादिकमुत्सृजेत् । तत: “ॐअमृतोपस्तरणमसि स्वाहे"ति पितृब्राह्मणाय सकृदपो दत्वा तिलमोटकमादाय
ॐ ये चेह पितरो ये च नेह यांश्च विद्म याँ।।उच न प्रविन । त्वं वेत्थ यति ते जातवेदः स्वधाभिर्यज्ञः सुकृतं जुषस्व-इति (य०सं०१६।६७) पठित्वा "स्वधा पितृभ्य" इति तिलमोटकं त्यक्त्वा यथासुखेन जुषध्यमिति प्रार्थयेत् । जुषामहे इति प्रतिवचनम् । विप्रेष्वश्नत्सु सव्येन प्रणवव्याहृतिपूर्वा गायत्री जपित्वा___ॐ मधु व्वाता ऋतायते मधु क्षरन्ति सिन्धवः । माध्वीनः सन्त्वोषधीः ॥ मधु नक्तमुतोषसो मधुमत्पार्थिवर रजः । मधु द्यौरस्तु नः पिता ॥ मधुमानो वनस्पतिमधुमाँ॥अस्तु सूर्यः। माध्वी
वो भवन्तु नः॥ ( य० सं० १३।२७-२८-२६) ॐ मधुमधुमधु इति पठेत् । सति सम्भवे (१) पितृसूक्तादि च पठेत् । ततस्तुलसी(१) महालये गयाश्राद्धे प्रीतिश्राद्धे ( आमश्राद्धे ) तथैव च ।
__ सपिण्डीकरणश्राद्धे न जपेत् पितृसूक्तकम् ॥ इति निषेधात् सपिण्डीकरणश्राद्धे पितृसूक्तपाठो न कार्य इति बहवः । ..
