________________
६१२
द्विहस्तं साहस्तं वा हस्तं वापि तदर्धकम् ।
अथवा यजमानस्थपतिप्रमुखानां इच्छायां सत्यामेकस्मिन्नेव स्थले तादृशवैशाख्यवति सव्यभागे पृथक्पृथक् चत्वरद्वयं दक्षिणभागे च तथैव शैल्या पृथक्पृथगेव चत्वरद्वयञ्च स्थापयित्वा तेषां मध्ये कल्वनां परप्राप्त्यर्थं अङ्गगशालाकूटादिनिर्माण कार्यमिति भावः । एवमेकस्मिन्नेव स्थळे कल्पितानां तेषां चत्वराणां प्रमाणे तु परस्परं न न्यूनताऽधिकता योज्या । किन्तु तुल्यप्रमाणचित्रादिरचनेव शस्ता तेषामिति शिल्पविदामाशयः ||
किानेव प्रकारेण नगरकृतभवनादिनिर्माणेष्वपि विवाहशालासमीपे ततः पश्चाद्भागे भोजनशालासमीपे वा स्थलान्तरे कल्पितानां चत्वराणाश्र्व समप्रमाणयोजनमेव शस्तमिति भावः । तथा चैकस्मिन्नेव गृहादिनिर्माणे बहूनामपि चत्वराणां समप्रमाणयोजनमेव शास्त्रसम्मतम् । कचिद्वैशास्याधिक्यचत्वरस्थापनं, स्थलान्तरे देध्यांधिक्यचत्वरस्थापनमित्यादिक्रमस्तु पक्षद्योतक इति भावः ॥
एतावता वाक्येन
त्वरस्य वैशाल्यादिप्रमाणक्रममुक्तवा तस्य निम्नतादिप्रमाणमाह - द्विहस्तमित्यादिना । कचिन्यायशाळादिकल्पनस्थापितचत्वरस्य तत्पार्श्वस्थिताङ्गय्णतलाद्दिहा
1
प्रमाणनिम्नं कार्यम् । क्वचित्स्वार्थैकहस्तप्रमाणनिनं, कचिदे कहाप्रमाणनिम्न अथवा कचिद्रामगृहादिषु अर्धहस्ताननं बा