________________
अथ विशेषशालालक्षणकथनम् ॥
भौमान्विता तु सा शाला विशेषाख्या प्रकीर्तिता । प्रासादहHभवनेष्वपि सा योग्यका मता ॥१॥
एवं प्रामनगरादिषु कल्पनीयभवनसदनालङ्कारभूतमहाशालाया निर्माणप्रमाणक्रमं संग्रहेण प्रतिपाद्याधुना कचिदतिधनिकानां भूपालानाश्च हयंप्रासादप्रभृतिषूतमकल्पनेषु कल्पनीयाया विशेषशालाया लक्षणमुपपादयति -भीमाविता वित्यादिना । कश्चिदत्र चोदयति । यथा -को वा भेदोऽत्र प्रतिपादितयामहाशालाविशेषशालापरिकल्पनयोः ? उभयत्रापि भौमान्वितत्वम्यैव मुस्यलक्षणत्वेन प्रतिपादनादिति ॥
अत्रैवं परिहारशास्त्रवचनस्वारस्यवेत्तभिराकलनीयः । यथा -- तत्र तु महाशालाकल्पने भौमान्विता वेति विकल्पः । अत्र तु विशेषशालायां तन्नैवमित्येकः प्रकारः । प्रकारान्तरन्तु तत्र तु महाशालानिर्माणे मध्यमाङ्गणस्थानस्योपरिभागमावस्यैव नानाभौमयुतत्वम् । अस्मिंस्तु विशेषशालापरिकल्पने साकल्येन सर्वकल्पनानामपि नैयत्येन नानाभीमयुतत्वमिति । तृतीयः प्रकारस्तु अस्यां किल विशेषशालायां स्वाम्यावासस्थलतत्कलननिवासस्थलसंमिलितमध्यकल्पनस्यैव विशेषकल्पनासूचकत्वमित्यामिति तटस्था एव वयम् । अतः पूर्वोक्तरीत्या