________________
४४९
चतुस्तोरणभूपाठ्यं कोणहीनं प्रकल्पयेत् ॥ १३ ॥ क्षत्रियाणां गृहे कार्य पृथक्कालीनिवेशनम् । पूर्वदिकं क्षत्रापि परिष्कृतम् । जयारोग्यसुतैश्वयकारणं परिकल्पयेत् ॥ १४ ॥
इति विश्वकर्मप्रणीत विश्वकर्मवास्तुशास्त्रे नृपदेवालय विधान पूर्वमण्टपविधानकथनं नाम पञ्चत्रिंशोऽध्यायपत्रिंशोऽध्यायश्च ॥
किञ्च तस्याश्चान्नशालायाः कल्पनन्तु चतुस्तोरणाख्यरचनाविशेषभासुरं कोणादिकल्पनदोषहीनं पूर्ववैदिकोपेनं पूर्वद्वारसहितं चानेकचित्र भासुरं प्रकल्पयेदित्युपदेशः । एवं चक्रवर्तिभूपालादीनां प्रासादेषु स्थापनीयदेवालयक्रमः कथितः ॥
किच प्रासादादिकल्पनविशेषरहितानां नातिधनानां क्षत्रियाणां गृहे तु कुत्र वा स्थळे तादृश स्त्रियदेषतानिलयः कार्य इति चेत्, तत्र तत्र यथास्थलविभवं प्राप्तवास्तुभूमौ कल्पितस्य गृहादेशान्यां वा वायव्यां दिशि तादृशकल्यादिकुलदेवतालयं पृथक् संस्थाप्य पूर्वोक्तरीत्या खद्गवेदीमात्रं तत्पुरतोऽवश्यं प्रकल्पयेत् । इदमेवानुष्ठानं राज्ञां विशेषतः जयसुतसम्पद्धर्धकमिति
शास्त्र
कारस्याशयः ॥
इति श्रीमदनन्तकृष्णभट्टारकविरचितायां प्रमाणबोधिन्याख्यायां विश्वकर्मवास्तुशास्त्रव्याख्यायां नृपदेवालयविधानपूर्वमष्टपविधानकथनं नाम पञ्चत्रिंशषत्रिंशाध्यायी ॥
S. s. 57
"VA**