________________
नानाजातिभिराकी मण्टपाराममंथना ॥ १३ ॥ पण्यजीविभिराकर्णाि शिल्पज्ञैरपि भूषिता । धनाढ्य सदनोपेता गोवाजिगणस वास्तु भूमिरियं नाम्ना देवेशग्राम ईरितः ।। ४४ ':
अथ दशमस्य विश्वेशग्रामस्य लक्षणम् ॥ दक्षिणोत्तरगाः पञ्च वीथ्यस्सुविपुला यदि । प्राक्प्रतीचीगताः पञ्च वीथ्यश्च क्षुद्रकोणगाः ।।४!!
वीथीनां त्रिंशत्कमकपक्षगृहयुन वाद्वयञ्चाहय शानिहायकाः यथोचितं स्थाप्यन्ते । वास्तुभूमिरियं नाम्ना देशाबास: चीन इति भावः ॥
नानाजातिभिरित्यादिः स्पष्टार्थः । शिल्पना इत्यत्र लोहकारतक्षकसुवर्ण कारचित्रकारसूचीकर्मविन्मुखा जनमः कार्यज्ञा इति भावः । किञ्चात्र विशेषतो गवां वाजिनां च प्रमार इनि पूर्वस्मात् भेद उह्यः ॥ ४४ ॥ ____ अथ दशमस्य विश्वेशग्रामस्य लक्षणमाह - दक्षिणोत्तरगा इति ! यस्यां वास्तुभूभौ दक्षिणोत्तरमुखा विपुलाः पञ्च प्रतोल्यस्तथैव सममानाः प्राक्प्रतीचीगताः क्षुद्रवीथिकाख्योपत्रीविभिर्युताश्च पञ्च वीथ्यः कल्प्यन्ते । सेयं वास्तुभूमिर्विश्वेशग्राम इति विबुधैः सन्निगद्यत इति लक्षणार्थः ।।