Page Text
________________
[गाया
देवेन्द्रसूरिविरचितस्योपज्ञटीकोपेतः एंगपणा कोडी, पयाण नाणप्षवायपुतम्मि ५ । सबप्पवायपुबे ६, एमा पयकोडि छच्च पया । छवीस पयकोडी, पुवे आयप्पवायनामम्मि ७ । कम्मप्पबायपुचे ८, पयकोडी असिइलक्खजुया ।। पञ्चक्खाणमिहाणे ९, पुखे चुलसीइ पयसयसहस्सा ।। दसपयसहसजुया पयकोडी विजापवायम्मि १०॥ कल्लाणनामधिजे ११, पुवम्मि पयाण कोडि छवीसा । छप्पनलक्खकोडी, पयाण पाणाउपुवम्मि १२ ॥ किरियाविसालपुथे १३, नव पयकोडीउ बिति समयविऊ ।
सिरिलोकबिन्दुसारे १४, सङ्खदुवालस य पयलक्खा ॥ अङ्गबापश्रुतम् आवश्यकदशवैकालिकादि १४ इति ॥ ६॥ व्याख्यातं चतुर्दशधा श्रुतम् । सम्प्रति विंशतिधा श्रुतं व्याख्यानयनाह
पजयरअक्वरपयसंघाया४ पडिवत्ति५ तह य अणुओगोद।
पाहुखपाहुडपाहुड८वत्थू९पुवा१० य ससमासा ॥७॥ पर्यायश्च अक्षर च पदं च सङ्घातश्च पर्यायाक्षरपदसङ्घाताः । “पडिवत्ति" ति प्रतिपत्तिः, प्राकृतत्वात् लुप्त विभक्तिको निर्देशः । तथा च 'अनुयोगः' अनुगद्वारलक्षणः । प्राभृत. प्रामृतं च प्राभृतं च बस्तु च पूर्व च प्राभृतप्राभृतप्राभृतवस्तुपूर्वाणि । प्राकृतत्वाल्लिङ्गव्यत्ययः । यदाह पाणिनिः स्वप्राकृतलक्षणे-"लिङ्ग व्यभिचार्यपि" । 'चः' समुच्चये । एते पर्यायादयः श्रुतस्य दश भेदाः कथम्भूताः ? इत्याह-"ससमास"त्ति समासः-संक्षेपो मीलक इत्यर्थः, सह समासेन वर्तन्ते ससमासास्ततश्च प्रत्येकं सम्बन्धः । तथाहि-पर्यायः पर्यायसमासः, अक्षरम् अक्षरसमासः, पदं पदसमासः, सङ्घातः सङ्घातसमासः, प्रतिपतिः प्रतिपत्तिसमासः, अनुयोगः अनुयोगसमासः, प्रामृतपाभृतं प्राभृतप्राभृतसमासः, प्राभृतं प्रामृतसमासः, वस्तु वस्तुसमासः, पूर्व पूर्वसमास इति विंशतिधा श्रुतं भवतीति गाथाक्षरार्थः । भावार्थस्त्वयम्पर्यायो ज्ञानस्यांशो विमागः पलिच्छेद इति पर्यायाः । तत्रैको ज्ञानांशः पर्यायः, अनेके तु झानांशाः पर्यायसमासः । एतदुक्तं भवति-लब्ध्यपर्याप्तस्य सूक्ष्मनिगोदजीवस्य यत् सर्वजघन्य श्रुतमात्रं तस्मादन्यत्र जीवान्तरे य एकः श्रुतज्ञानांशोऽविभागपलिच्छेदरूपो वर्षते स पर्यायः १। ये तु यादयः श्रुतज्ञानाविभागपलिच्छेदा नानाजीवेषु वृद्धा लभ्यन्ते ते समुदिताः पर्यायसमास: २। अकारादिलध्यक्षराणामन्यतरदक्षरम् ३ | तेषामेव ब्यादिसमुदायोऽक्षरसमासः१। पर्द
१ एकपदोना कोटी पदानां बानप्रवादपूर्वे ५ । सत्यप्रवादपूर्वे ६ एका पदकोटी षट् च पवानि ॥ पदिशकि पदकोटी पूर्वे आत्मप्रवादनामनि । कर्मप्रवादपूर्वे ८ पदकोटी अनीतिलक्षयुता ॥ प्रत्याख्यानामिधाने । चतुरशीतिः पदपातसहस्राणि । दशपदसहसयुक्ता पदकोटी विद्या प्रवादे १०॥ कस्याणनामधेये 14 पदाना कोटिः पदिशतिः । पदपश्चाशलाकोटी पदानां प्राणायुःपूर्वे १२ ॥ क्रियाविशालपूर्वेमव पदकोको शुषते समयविदः । श्रीलोकबिन्दुसारे १४ सार्धद्वादश च पदलक्षम् ॥
| SR No. | 010087 |
| Book Title | Chatvara Karmgranth |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chaturvijay |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 1934 |
| Total Pages | 289 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 16 MB |