________________
६६६ राय धनपतसिंघ बहारका जैनागमसंग्रद्, नाग तेतालीस (४३) -मा. ( मोहं के० ) मनोःखं एटले चारित्रने विषे रति उत्पन्न वार्थी मनमां नारुं दुःख ( किं के० ) किं एटले केटलुं वे ? अर्थात् कांश्ज नथी ॥ १५ ॥
( दीपिका. ) यस्मादेवं तस्मात्पन्नः खोऽपि एतदनुचिन्त्य नोत्प्रव्रजेदित्याह । एतच्चिन्तनेन साधुना नोत्प्रत्रजितव्यम् । एतत्किमित्याह । श्रस्य तावदित्यात्म निर्देशे । श्रात्मनो नरकस्य जन्तोर्नरकप्राप्तस्य पल्योपमं सागरोपमं च कीयते । यथाकर्मप्रत्ययं पूर्ण जवति । किमङ्ग पुनर्ममेदं संयमारतिनिष्पन्नं मनोडुःखं तथाविधप्रव लवृत्तिरहितमेतत् क्षीयत एव । किंभूतस्य यस्य जन्तोः । दुःखोपनीतस्य सामीप्येन प्राप्त दुःखक्लेशवृत्तेः एकान्तक्लेशचेष्टितस्य ॥ १५ ॥
(टीका.) यस्मादेवं तस्मात्पन्न दुःखोऽप्येतदनुचिन्त्य नोत्प्रव्रजेदित्याह । इमस्स ति सूत्रम् । अस्य व्याख्या । अस्य तावदित्यात्मन एव निर्देशः । नारकस्य जन्तोर्न रकमप्रातस्येत्यर्थः । दुःखोपनीतस्य सामीप्येन प्राप्तडुःखस्य क्लेशवृत्तेरेकान्तक्लेशचेष्टितस्य सतो नरक एव पल्योपमं दीयते सागरोपमं च यथाकर्मप्रत्ययं । किमङ्ग पुनर्ममेदं संयमारति निष्पन्नं मनोडुःखं तथाविधक्लेशदोषरहितम् । एतत्कीयत एवैतच्चि - न्तनेन नोत्प्रत्र जितव्यमिति सूत्रार्थः ॥ १५ ॥
न मे चिरं डुकमिणं नविस्सर, प्रसासयां जोगपिवास जंतुणो ॥ न चे सरीरेण इमेणविस्सा, प्रविस्सई जीविप्रपवेण मे ॥ १६ ॥
( अवचूरिः ) एतदेवाह । न मम चिरं प्रभूतकालं संयमारतिलक्षणं दुःखं नवियति । अशाश्वती प्रायो यौवनकालावस्थायिनी जोगपिपासा विषयतृमा जन्तोः प्राशिनः । न चेष्वरीरेणानेनापयास्यति वृद्धस्य सतोऽपयास्यति । तथापि किमाकुलत्वम् । यतोऽपयास्यति । जीवितपर्यायेण जीवितपरित्यागेन ॥ १६ ॥
( अर्थ. ) उपर कहेलीज वात विस्तारथी कहे बे. न मे इत्यादि सूत्र. संयमने विषे रति थल साधु या रीते चिंतवे. ( मे के० ) मम एटले मारुं ( इमं के० ) इदं एटले आ (डुकं के० ) दुःखं एटले दुःख जे ते ( चिरं के० ) चिरं एटले घणा काल सुधी (न नविस्सर के० ) न जविष्यति एटले रहेशे नहि. कारण के, ( जंतुणो के० ) जन्तोः एटले जीवनी ( जोगपिवास के० ) जोग पिपासा एटले विषय जोगववानी इछा ( असासया के० ) अशाश्वता एटले चिरकाल न रहेनारी अर्थात् यौवनदशा होय त्यासुधी रहेनारी एवी बे. ( चे के० ) चेत् एटले जो कदाच विषयनी तृष्णा ( इमेण के० ) अनेन एटले या ( सरीरेण के० ) शरीरेण एटले शरीर