________________
दशवैकालिके प्रथमा चूलिका।
६५७ जोगानां विपाकटुकत्वात् परितप्यते । क श्व । मत्स्य श्व । यथा मत्स्यो बमिशं गिलित्वा अनिगृह्य तथाविधकर्मदोहकंटकविधः सन् पश्चात् परितप्यत इति । एतदपि पूर्वेण समानम् ॥ ६॥
(टीका.) जय ति सूत्रम् । अस्य व्याख्या । यदा च स्थविरो जवति. सं त्यक्तसंयमो वयःपरिणामेन । एतहिशेषप्रतिपादनायाह । समतिक्रान्तयौवन एकान्तस्थविर शति जावः। तदा विपाककटुकत्वानोगानां मत्स्य व गलं बडिशं गिलित्त्वानिगृह्य तथाविधकर्मलोहकंटकविकः सन्पश्चात्परितप्यत इत्येतदपि समानं पूर्वेणेति सूत्रार्थः॥६॥
जया अ कुकुमुंबस्स, कुतत्तीदिं विदम्म॥
हबी व बंधणे बछो, सपना परितप्प ॥७॥ (अर्थ.) एज प्रकट कहे . जया इत्यादि सूत्र. संयमनो त्याग करनार साधु (जया के) यदा एटले ज्यारे (कुकुहुँबस्स के०) कुकुटुम्बस्य एटले माग कुटुंबना परिवारनी ( कुतत्तीहिं के) कुततिनिः एटले माठी चिंताउँथी (विहम्म के) विहन्यते एटले हणाय . त्यारे (स के०) सः एटले ते साधु (बंधणे के०) बन्धने एटले विषयनी लालचथी बन्धनमां (बको के०) बकः एटले सपडा गएल एवा ( हबी व के० ) हस्तीव एटले हाथीनी पेठे ( पछा के०) पश्चात् एटले पाबलथी (परितप्पर के) परितप्यते एटले पस्ताय . ॥७॥
(दीपिका.) एतदेव स्पष्टयति । यदा च कुकुटुम्बस्य कुत्सितकुटुम्बस्य कुत: प्तितिः कुत्सितचिन्ताजिरात्मनः संतापकारिणीनिर्विहन्यते विषयजोगान् प्रति विघातं नीयते । तदा स मुक्तसंयमः सन् परितप्यते पश्चात् । क श्व । यथा इस्ती कुकुटुम्बबन्धनबद्धः परितप्यते ॥७॥
पुत्तदारपरीकिन्नो, मोदसंताणसंत॥
पंकोसन्नो जदा नागो, स पडा परितप्पा ॥७॥ (अवचूरिः) एतदेव स्पष्टयति । पुत्रदारपरिकीणों विषयसेवनात् पुत्रकलत्रादिनिः सर्वतो विक्षिप्तः । मोहसंतानसंततो मोहनीयकर्मप्रवाहेण व्याप्तः। पङ्कावसन्नो यथा नागः कर्दम निमग्नो वनगज श्व । स पश्चात्परितप्यते । हा हा किं मयेदमसमञ्जसमनुष्ठितमिति ॥ ७॥ .... १:- आ गाथा बृहकृत्तिमां तथा अवचूरिमां देखाती नथी. ... . . . . . . . . .
