________________
दशवैकालिके सप्तमाध्ययनम् ।
४५५ जाश्मंता श्मे रुका, दीदवद्या महालया ॥
पयायसाला वडिमा, वए दरिसणित्ति अ॥३१॥ . (अवचूरिः) जातिमन्त उत्तमजातय एतेऽशोकाद्या वृक्षाः दीर्घवृत्ता महालया वटादयः संजातशाखा उत्पन्नटाला विटपिनो वदेत् । दर्शनीया इति च विश्रमणतदासन्नमार्गकथनादौ वदेत् ॥३१॥ . (अर्थ.) मार्ग देखाडवा प्रसुख कारण पडे तो साधुए था रीते बोलवु. जाश्मंत इत्यादि सूत्र. (जाश्मंत के०) जातिमन्तः एटले ऊंची जातना अशोकप्रमुख, (दीह के०) दीर्घाः एटले दीर्घ एवा नालियरी प्रमुख, ( वहा के) वृत्ताः एटले गोल आकारना नंदीवृद प्रमुख (अ के०) च एटले तथा ( महालया के) महालयाः एटले मोटा विस्तारवाला वडप्रमुख, (श्मे के०) आ (रुका के) वृदाः एटले वृदो ( पयायसाला के०) प्रजातशाखाः एटले उत्पन्न थडे घणी शाखा जेमने एवा तथा ( विममा के) विटपिनः एटले शाखाउँथी नीकलेली शाखावाला तथा ( दरिसणित्ति के०) दर्शनीया इति एटले दर्शनीय जे था प्रकारे ( वए के) वदेत् एटले बोलवं. ॥ ३१)
(दीपिका.) एवं किमित्याह । साधुः इति वदेत् । श्तीति किम् । एते वृदा जातिमन्त उत्तमजातीया अशोकादयोऽनेकप्रकारा वा उपलन्यमानस्वरूपाः। पुनः दीर्घा नालिकेरीप्रनृतयः। पुनर्वृत्ता नन्दिवृदादयः। पुनः महालया वटादयः। पुनः एते प्रजातशाखा उत्पन्नडाला विटपिनः प्रशाखावन्तः। पुनः एते दर्शनीया इति वदेत् । एवमपिकदावदेत् ।प्रयोजने विश्रमणतदासन्नमार्गकथनादौ उत्पन्नेसति अन्यदा नेति ॥३१॥
(टीका.) जाश्मंत त्ति सूत्रम् । जातिमन्त उत्तमजातयोऽशोकादयः। अनेकप्रकारा एत उपलन्यमानखरूपा वृदा दीर्घवृत्ता महालया। दीर्घा नालिकेरीप्रनृतयः। वृत्ता नन्दिवृदादयः। महालया वटादयः । प्रजातशाखा उत्पन्नडाला विटपिनः प्रशाखावन्तो वदेदर्शनीया इति च । एतदपि प्रयोजन उत्पन्ने विश्रमणतदासन्नमार्गकथनादौ वदेन्नान्यदेति सूत्रार्थः॥३१॥
तदा फलाई पक्काई, पायखळा नो वए ॥
वेलोश्याइं टालाइं, वेदिमाश त्ति नो वए ॥३॥ (अवचूरिः) तथा फलानि आम्रादीनि पक्कानि पाकेन गर्ताप्रक्षेपकोडवपलालादिना विपाच्य जयाणीति नो वदेत्। वेलोचितानि ग्रहणकालप्राप्तानि अतःपरं कालं.