Page Text
________________
दशवैकालिके प्रथमाध्ययनम् ।
२७
पाए सुसंजमो होइ ॥ ते चैव पमद्यंते, असागरिए संजमो होड़ ॥ पाणाईसंसतं, त्तं पाहवा व विसुद्धं ॥ जवगरणनत्तमा, जंवा इरित्त होद्याहि ॥१॥ तं परिवणविहीए, वह संजमो वे एसो ॥ कुसलमणवोहो, कुसलाण नदी - रणं चैव ॥ २० ॥ मणव संजम एसो, काए पुण जं श्रवस्सकन म्मि ॥ गमणागमणं नव तं वत्तो कुणइ सम्मं ॥ २३ ॥ तवद्यं कुम्मस्सव, सुसमाहियपाणिपाय कायस्स ॥ हवय काश्यसंजम, चिदंतस्सेव साहुस्स ॥ २४ ॥ " उक्तः संयमः । आह । श्रहिंसैव तत्त्वतः संयम इति कृत्वा तद्भेदेनास्या निधानमयुक्तम् । न संयमस्याहिंसाया एव उपग्रहकारित्वात्संयमिन एव जावतः खल्वहिंसकत्वादिति कृतं प्रसङ्गेन । सांप्रतं तपः प्रतिपाद्यते । तच्च द्विधा । वाह्यमान्यन्तरं च । तत्र तावद्दाह्यप्रतिपादनायाह ॥
।
सम्पोरिया, वित्ती संखेवणं रसञ्चानं ॥ काय किलेसो संली या य वनो तवो होई ॥ ४७ ॥ व्याख्या ॥ न अशनमनशनम् श्राहारत्याग इत्यर्थः । तत्पुनर्द्विधा । इत्वरं यावत्कथिकं च । तत्रेत्वरं परिमितकालं तत्पुनश्चरमतीर्थकृत्तीयें चतुर्थादिपएमासान्तम् । यावत्कथिकं त्वाजन्मनावि । तत्पुनश्चेष्टाने दोपाधि विशेषत स्त्रिधा । तद्यथा, पादपोपगमन मितिमरणं जक्तपरिज्ञा चेति । तत्रानशनिनः परित्यक्तचतुर्विधाहारस्याधिकृतचेष्टातिरेकेण चेष्टान्तरमधिकृत्यैकान्तं निःप्रतिकर्मशरीरस्य पादपस्येवोपगमनं सामीप्येन वर्तनं पादपोपगमनमिति । तच्च द्विधा । व्याघातवन्निर्व्याघातवच्च । तत्र व्याघातवन्नाम यत्सिंहाद्युपद्रवव्याघाते सति क्रियत इति । उक्तं च । "सीहादिसु अनि पादवगमणं करे थिरचित्तो ॥ श्राजम्मि पहुप्पंते, विद्याटिं न वर गी ॥ " इत्यादि । निर्व्याघातं च पुनर्यत्सूत्रार्थतदुभयनिष्टितः शिष्या निष्पाद्योत्सर्गतः द्वादशसमाः कृतपरिकर्मा तत्काल एव करोति । उक्तं च " ॥ चतारि वि चित्ता, विगई निब्रूहियाएं चत्तारि ॥ संवरे दो सिउ, एगंत रित्र्यं च यायामं ॥ णाविगि अ तवो, बम्मासपरिमियं च श्रायामं ॥ श्रन्ने विध्य ठम्मासे, होइ विहिं तवो कम्मं ॥ वासं कोडी सहियं श्रायामं का श्रणुपुवीए || गिरिकंदरं तु गंतुं, पायवगमणं श्रह करे ॥ " इत्यादि । तथा इंगिते प्रदेशे मरण मितिम रणम् । इदं च संहननापेक्षमनन्तरो दितमशक्रुवतश्चतुर्विधाहारविनिवृत्तिरूपं स्वत एवोइर्तनादिक्रियायुक्तस्यावगन्तव्यमिति । उक्तं च “॥ इंगियदेसंमि सयं च विदाहारचायणिष्फलं ॥ उद्दत्तणादिजुत्तं, गाणेण उ इंगिणी मरणं ॥ इत्यादि । जक्तपरिज्ञा पुनस्त्रिविधचतुर्विधाहार विनिवृत्तिरूपा । सा नियमात्सप्रतिकर्मशरीरस्यापि धृतिसंदननवतो यथासमाधि जावतोऽवगन्तव्येति । उक्तं च ॥ जत्तपरिमाणसणं, तिउचन्दादारचायनिष्फलं ॥ सप डिक्कम्मं नियमा, जहासमाहिं विणि दिनं ॥ इत्याद्युक्तमनशनम्। अधुना
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |