Page Text
________________
१४६ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस-(४३)-मा. काश्यपगोत्रेण प्रवेदिता ज्ञाता । न कुतश्चित् आकर्ण्य ज्ञाता किंतु स्वयमेव केवलज्ञानेन प्रकर्षेण विदिता ज्ञाता । पुनः खाख्याता सुष्टु छादशपर्षन्मध्ये आख्याता । तथा सुप्रज्ञप्ता यथैव वाख्याता तथैव सूक्ष्मपरिहारासेवनेन प्रकर्षण सम्यग् आसेविता इत्यर्थः। तां चैवंचूतां षजीवनिकां श्रेयो मेमम अध्येतुं श्रेयः पथ्यं हितं पठितुं श्रोतुं नावयितुम् । कुत इत्याह । अध्ययनं धर्मप्रज्ञप्तिः । निमित्तकारणहेतुषु सर्वासां प्रायो द. र्शन मिति वचनात् । हेतौ प्रथमा । अध्ययनत्वात् अध्यात्मानयनाचेतसो विशुद्ध्यापादनं चेतोविशुष्ट्यापादनाच्च श्रेय आत्मनोऽध्येतुमिति । अन्ये व्याचदते । अध्ययनं धर्मप्रज्ञप्तिरिति । पूर्वमुपन्यस्तस्य अध्ययनस्यैव उपादेयतया अनुवादमात्रम्॥१॥
(टीका) श्दानी षड्जीवनिकायाख्यमारच्यते अस्यचायमनिसंवन्धः। श्हानन्तराध्ययने साधुनाधृतिराचारे कार्या नत्वनाचारे अयमेव चात्मसंयमोपाय इत्युक्तम् । श्ह पुनः स श्राचारः षड्जीवनिकायगोचरःप्राय इत्येतजुच्यते। उक्तं च ॥ “उसु जीवनिकाएसु, जे बुहे संजए सया ॥ से चेव हो विए, परमण संजए ॥१॥” इत्यनेनानि. संबन्धेनायातमिदमध्ययनम् । आह च नाष्यकारः॥ जीवाहारो नन्न, आयारो ताणमं तु आयायं ॥ जीवणियतयणं, तस्सहिगारा श्मे होंति ॥ २२ ॥ व्याख्या ॥ जीवाधारो जण्यत आचारः । तत्परिज्ञानपालनहारेणेति नावः । येनैतदेवं तेनेदमायातमवसरप्राप्तम् । किं तदित्याह । षड्जीवनिकाध्ययनम् । अत्रान्तरे अनुयोग छारोपन्यासावसरः । तथा चाह । तस्य षड्जीवनिकाध्ययनस्यार्थाधिकारा एत जवन्ति वक्ष्यमाणलदाणा इति गाथार्थः । तानाह ॥ जीवाजीवाहिगमो, चारतधम्मो तहेव जयणा य ॥ उवएसो धम्मफलं, बजीवणियाश् अहिगारा ॥ २३ ॥ ॥ व्याख्या ॥ जीवाजीवानिगमो जीवाजीवस्वरूपम्। अजिगम्यतेऽस्मिन्नित्याजगम इति कृत्वा स्वरूपे च सत्यनिगम्यत इति नावः । तथा चारित्रधर्मः प्राणातिपाता दिनिवृत्तिरूपः । तथैव यतना च पृथिव्यादिष्वारम्नपरिहारयत्नरूपा । तथा उप देशः यथात्मा न बध्यत इत्यादि विषयः । तथा धर्मफलमनुत्तरज्ञानादि । एत षड्जीवनिकाया अधिकाराः। इति गाथार्थः । अत्रान्तरे गत उपक्रमः । निदी पमधिकृत्याह ॥ बजीवणियाए खलु, निरकेवो होइ नामनिप्फन्नो ॥ एएसिं तिण्ड ज, पत्तेयपरूवणं वोळ ॥२४॥ व्याख्या ॥ षडजीवनिकायाः प्रक्रान्तायाः खावात पूरणार्थों निपातः । निदेपो जवति नामनिष्पन्नः षड्जीवनिकायिकेत्ययमेव । यत एवमत एतेषां त्रयाणामपि षड्जीवनिकायपदानां प्रत्येकमित्येकमेकं प्रति प्ररूपण सूत्रानुसारेण वदयेऽनिधास्य इति गाथार्थः । तत्रैकस्याजावे षसामनाव इत्येक
| SR No. | 010035 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Samaysundar, Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Shravak Bhimsinh Manek |
| Publication Year | 1900 |
| Total Pages | 771 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 60 MB |