________________
१३६ राय धनपतसिंघ बहारका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस (४३) - मा. नेत्र जवां, ते एकावनमुं अंजन अनाचारित ( दंतवसे य के० ) दंतवर्णश्च एटले दांत कर, ते वावनमुं दंतवर्णानाचरित ( गायानंग विनूसणे के० ) मात्राज्यंग विभूषणे, ते गात्रे एटले शरीरने विषे अभ्यंग करवो; ते त्रेपनमुं गात्रायंग नाचरित, विभूषण एटले शरीर उपर अलंकार धारण करवा. ते चोपनमुं भूषण नाचरित जावुं ॥ ए ॥
( दीपिका ) धूपन मात्मवस्त्रादेः सौगन्ध्यनिमित्तमथवा अनागतव्याधिनिवृत्ति निमित्तं धूमपानमित्यन्ये व्याख्यानयन्ति ४७ । वमनं च मदनफलादिना वान्तिः ४८ । तथा बस्तिकर्म पुंड्र के अधिष्ठाने स्नेहदानम् ४९ । विरेचनं दन्त्या दिना ५० । तथाञ्जनं रसाञ्जनम् ५१ दन्तकाष्ठं च प्रतीतमेव ५२ तथा गात्रान्यङ्गस्तैलादिना ५३ विभूषणं गात्राणामेव ५४ ॥ ए ॥
( टीका ) किं च धूवणेति सूत्रमस्य व्याख्या । धूपन मित्यात्मवस्त्रादेरनाचरितम् । प्राकृतशैल्या अनागतव्याधिनिवृत्तये धूमपानमित्यन्ये व्याचक्षते । वमनं मदनफलादिना । वस्तिकर्म पुटकेनाधिष्ठाने स्नेहदानम् । विरेचनं दन्त्यादिना । तथा अञ्जनं रसाञ्जनादिना । दन्तकाष्ठं च प्रतीतम् । तथा गात्रान्यङ्गस्तैलादिना । विभूषणं गात्राणामेवेति सूत्रार्थः ॥ एए ॥
सबमेयमणाइन्नं, निग्गंथाण मदेसिणं ॥ संजमंमि
जुत्ताणं, लढुनूयविहारिणं ॥ १० ॥
( अवचूरिः ) क्रियासूत्रमाह । सर्वमेतदौदेशिकादि यदनन्तरमुक्तं तदनाचीर्णं निग्रन्थानां महर्षीणां साधूना मित्यर्थः । संयमे वा तपसि च युक्तानां लघुभूतो वायुस्तः प्रतिवद्धता बिहारो येषाम् ॥ १० ॥
(अर्थ) हवे पूर्वोक्त प्रकारें चोपन बोलें करी चोपन अनाचार जे वर्जवा योग्य कह्यां, ते कोर्णे वर्जवा ते पण प्रथम " संजमे " इत्यादि गाथामां कयुं बे; तोपण पाहुँ शिष्यने विस्मरण नहीं थाय, ते माटे फरी ए अनाचार साधुयें वर्जवा एम कहें डे सवं ति ( निग्गंथाएं के० ) निर्ग्रन्थानाम् एटले बाह्यान्यन्तर परिग्रहरहित एवा (महेसिणं के० ) महर्षीणाम् एटले महोटा कृषि एवा, (संजमंमि अ जुत्ताणं के० )
१:– आ अनाचरितनी संख्या कोइ ठेकाणें वावन कोइ ठेकाणे त्रेपन अने कोइ ठेकाणे चोपन लोधी छे. मूल मूत्रमां समासघटित शब्दयां कोइ ठेकाणे वे अनाचरित आव्या छेतेनी संख्या एकज गणीये तो सर्व संख्या:बावन थाय छे। अने जुढ़ी गणीए तो त्रेपन तथा चोपन थाय छे.
