________________
टिप्पणीसमलङ्कतदीधिति-कल्पलतायटीकास्यविभूषितः । ७३ समानशीलाः प्राप्नुवन्ति, यत्र तत्र सहकारिसमवधाने(१) सति करणनियमात , सर्वत्र च सहकारिसमवधानसम्भवात् ।
दीधितिः।
वश्यं करणमिति सामान्यतोऽवधारणाव(२), अनवधारणे या नियतपस्यनु(३)पपत्तेः। समानशीला: समानयोग्यताकार, तथा च सिद्धं बीजत्वेन कारणत्वमिति भावः(४) ।
. दीधितिटिप्पणी। अवधारणादिति । अडरार्थमेव सीजसामान्यरक्षणादिति भावः। परेण कथमिदमवधायमित्यत आह । अनवधारणे घेति । वा. कारश्वार्थः । बीजत्वमादाय समानशीलत्वं तैरप्युच्यत इत्यत आह । समानयोग्यताका इति ॥
(१) समवधानपि-पाठः । (२) तथा च सन्देहामुपपतिः। (३) चा प्रवृस्यतु-पाठः।
(१) अनार्य भावः । सामान्यत इत्यादिमूलेन( .२ पृष्ठे ११ पङ्गो) बीजत्वेन सामान्येन कारणत्वावधारणे सकलसहकारिषु समवहितेष्वपि बीजमकुरसमर्थबीजक्षणं करिष्यति न वेति संशयो मोपपयत इत्युक्तम् । अब बीजत्वेन कारणत्वमेव नावार्यते, अकुरमिव तत्समर्थबीजं प्रत्यपि तत्तत्कुर्वपत्वरूपजात्यन्तरपुरस्कारेण कारणत्वसम्भवादित्याशदूध निरा. क्रियते; न चेत्यादिना( २ पृष्ठे १. पस्तौ )। तथापीत्यस्य अवान्तरजात्यन्तरस्य कारणतावच्छेदकत्वसम्भवेपीत्यर्थः । इति सामान्यतोऽवधारणादिति । इत्याकारकसहकारिसम्प. तिविशिष्टवीजत्वरूपसामान्यधर्मे करणनियमावधारणेनोकसंशयनिवर्तकविशेषदर्शनसत्यादित्यर्थः । अनवधारणे, प्रकुरार्थिनो बीजत्वपुरस्कारेण प्रवृत्तिदशाया तथानवधारणे, प्रवृत्यनुपपरे, ताशावधारणस्य प्रवृस्यङ्गत्वात् , अन्यथा सहकारिसम्पन्नपपि न करिष्यतीति सम्भावनायामपि प्रवृस्यापरित्यर्थः । समानशीला इति ब्याचष्टे । समानयोग्यताका इति । प्रस्फुरसमर्थवीजक्षणयोग्यत्वेन समाना इत्यर्थः । करणनियमादिति मूलम् , बीजत्वाकान्ते सहकारिसम्पत्तिमति कचिदपि अकरणस्यादर्शनादित्यर्थः । मन्यख सहकारिस महिनवाजे करणनियमः, तावतापि न सर्वबी. जाना योग्यतासिद्धिः, सहकार्यसमव नामकरणेनायोग्यत्वे बाधकामावादत आइ । सर्वत्र चेति । सहकारिसमवधानसम्भवाहितिचाप यत्र बीजे सामर्थ्य भवता मोपयते, तत्रापि सहकारिसमक्यालसम्भल समारिसम्पत्तिमतो बीजस्याकरणं प्रसज्येतेति भावः । विवृत्ती, सिदं वीजत्वेन. कारणत्वमिति meaनवृतितया योग्यतावच्छेदकत्वासम्भवादिति भाव इति सम्प्रदायः । अथात्र यदा साचारिसमधानं तदैव करिष्यात्येष, परं कदा तेषां समवधानमिति सन्देह इति तृतीयपक्षे सर्व एव तत्सम्तानान्तःपातिनो बीजक्षणाः समानशीलाः प्राप्नुवन्ति यत्रतत्र सहकारिसमधान सति