Page Text
________________
४८. मात्मतस्वविवेका करणस्वभावो भावः स यदि प्रागप्यासीत् तदा प्रसह्य का. य(१) कुर्वाणो गीर्वाणशापशतेनाप्यपहस्तयितुं न(२) शक्यत इति चेत. यक्तमेतत यद्यक्षेपकरणस्वभावत्वं(३) भावस्य प्रमाणगोचरः स्यात, तदेव (४) कुतः
दीधितिः। ल(५)त्तिकार्यपात्रकारित्वं स्वकार्यव्यवहितमाकालात्तित्वं स्व. कार्यप्रागभावसमानकालीनध्वंसप्रतियोगिममयावृत्तित्वं स्त्रोत्पतिक्षण(६)एव कारित्वं वाऽक्षेपकारित्वम् । तथा च पूर्व कार्यानुत्पादात् तदानीन्तनानामक्षेपकरणस्वभावस्य विरहेण बीजवस्य
दीधितिटिप्पणी। एव कार्य जनयित्वा कार्याजनकस्य शतशः प्रचुरकालावस्थायित्वेप्येतद्रपसत्वादिति वाच्यम् । एतावतापि प्रकृतनिर्वाहात् । यद्वा नथापि तेनावश्यं स्वध्वंसो जननीयः, तथा च द्विक्षणावस्थायित्वे नैतद्पनिर्वाह इत्यदोषः । उत्पत्तिघटितस्य गुरुनया एतदपेक्षया ला. घवात्(७) प्रकारान्तरमाह। स्वकार्यव्यवहितति । अत्र स्वका. यव्यवहितप्राकालत्वं स्वकार्यप्रागभावाधिकरणकालप्रागभावाधिक रणकालत्वरूपं न सम्भवति,कार्यव्यवहितप्राकालवृत्तिस्थलकालस्या. पि तथात्वेनासम्भवापत्तेः, क्षणत्वरूपेण प्रवेशे गौरवात्, अतः प्र. कारान्तरमाह । स्वकार्यप्रागभावेति |• आचार्यानुरोधादाह। स्वोत्प. सीति । उत्पत्तेरनन्तरमेव करणमित्यनेनाचार्य(८)रेतल्लक्षणस्य कर्त व्यत्वात् । कार्यानुत्पादात् स्वकीययावस्कार्यानुदयात, अन्यथा अ डुररूपयत्किञ्चित्कार्यस्य पूर्वमुत्पादेपि तदानीं ध्वंसरूपकार्यानुत्पा दादक्षेपकरणत्वाभावात् पूर्वमित्यादिहेतुकथनमसङ्गतं स्यात?तदानी न्तनानाम् कुशूलस्थादीनाम । पूर्वोक्तप्रसङ्गविपर्ययोरक्षेपकारित्वसा (१) कार्य-पुण० पु० नास्ति। (२) शतेनापि नापहस्तायतुं--पुण० पु० पा० । (३) करणधर्मत्वं-पाठः। (1) तदेव तु-पुण पु० पा०। (५ ) नरसमय-कलि० मु० पु. पा०। (६) निसमय-कलि. मु० पु० पा०। ( . ) एतदपेक्षया लघु-पा० २ पु०। ( ८ ) करणमित्याचाय-पा०२ पु० । अयमेव युकः
| SR No. | 010032 |
| Book Title | Atmatattva Viveka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Udayanacharya |
| Publisher | Udayanacharya |
| Publication Year | |
| Total Pages | 217 |
| Language | Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |