Page Text
________________
टिप्पणीसमलङ्कतदीधिति-कल्पलताख्यटीकाद्वयविभूषितः । ३३ विरोधो हि तन्मूलम् ।
दीधितिः । गृहीतस्यापरेण परित्याग इति यावत् । स च द्विविधः, एकोपगृहीतस्य अन्येन नियमतः परित्यागः, कस्यचिदुपनहे. सति कस्यचित्परित्यागश्च । असावप्येकतरमात्रेण परस्परेण च । तंत्रायो विरुद्धयोरेव, मध्यमो व्याप्यव्यापकयोरेव, चरमो व्यभिचारिणोरेव । तादृशेन भेदेन विरोधः ऐक्यानुपपत्तिः । तन्मूलम् व्यावृत्तिभेदमूलम् , तचेह नास्तीति ।।
दीधितिटिप्पणी। तथा च एकेनावृक्षव्यावृत्तिस्वरूपेण व्यावय॑स्य वृक्षस्याघ्रादेशिश. पाया अव्यावृत्तावाया:शिशपाया भेदोऽस्तीति भावः। एवञ्चमूले व्यावय॑भेदनिबन्धनो विरोधस्तन्मूलमित्यर्थः। मूले भिन्नभिन्नस्योक्त. त्वाद्रे दमाह। स चेति । कस्यचिदिति । अत्रापिएकोपगृहीतस्येतिसम्बन्धः। मूले न्यूनत्व(१)माशय परमपि दर्शयति । असावपीति। मसौ अन्त्यः । एकतरमाणेति। परित्याग इत्यनुषज्यते। आधः नियमेनेत्या. दिरूपः। असामानाधिकरण्यरूपो विरोधो वृक्षशिशपादौ नास्तीत्यत आह । ऐक्येति । तथा च ताशभेदनिबन्धना या व्यावय॑योरैक्यानुपपत्तिस्तया विभिन्ना व्यावृत्तिरङ्गीक्रियत इति भावः ॥
कल्पलता। साध्याविशिष्टत्वादिति(२) । आपाधाविशिष्टस्वात(३) साध्यसाधनयोरिवापाचापादकयोरपि भेदे सत्यापादनप्रवृत्तेः । (४)असमर्थव्यावृत्तिरापादिका, ' (१) द्वितीयपक्षनिराकरणायाने 'परापरभाषामभ्युपगमात्-'इति मूलं 'परापरमावेति मियो. भ्यभिचारस्याप्युपलक्षकम् -'इति ब्याख्यास्यते, तदानीं मिथोष्यभिचारस्वामस्तुनत्वेऽसम स्वादिति साशयाख्यानानुपपत्तावेव प्रसकं मूलस्य न्यूनत्वमित्यर्थः । तच्च परापरभाषाशिवमात्रेण न वित्तीयपक्षनिराकरणसम्भवः, तावशतोर्मियोग्यभिचारिसाधारण्यादित्याकारक बोध्यम् । (२) साध्याविशिष्टत्वादित्येव मूलपाठमनुसृत्य म्याख्याप्तम् । (1) वादित्यर्थः-पुण. पु. पा० । (१ ) अपोहवादार्थवादिप-त्यधिक पुण० पु०।
| SR No. | 010032 |
| Book Title | Atmatattva Viveka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Udayanacharya |
| Publisher | Udayanacharya |
| Publication Year | |
| Total Pages | 217 |
| Language | Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |