Atmatattva Viveka

SR No.: 010032
Original Sutra Author: N/A
Author: Udayanacharya
Publisher: Udayanacharya
Total Pages: 217
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 13 MB

Page 24

"आत्मतत्वविवेक
.. कल्पलता। स्यत्वे मानमाह । सहजेति । धर्मिग्राहकमानादासत्वे. नैव सिद्धेः । तथा च भ्रमप्रमादविप्रलिप्साविरहात तदुक्तिः सत्येति भावः । ननु स्वप्रयोजनाभावात् कथं हिताहिते उपदिशेदित्यत आह । कृपेति । निरुपधिः रेव परदुःखप्रहाणेच्छाऽस्ये(२)त्यर्थः । ननु साऽपि परं दु:खिनं दृष्ट्वा स्वस्मिन् दुःखोत्पत्तेर्भवति, न हीश्वरस्य दुःखमत आह । निरुपधिरिति। (अन्यथासिद्धिशङ्कारहितेत्यर्थः । यहा अनौपाधिकीत्यर्थः ।) उपधिः कारणं, तच नित्यत्वादेव नास्तीति स्वाभाव्यादेव तथेति भावः। न च तर्हि सुखिनमेव सर्व सृजेदिति देश्यम् । अदृष्टसापेक्षत्वात् । यत्नस्तदर्थात्मकः, (तस्याः) कृ. पायाः अर्थः परदुःखप्रहाणं तदात्मको यत्नः । यहा तदों जगत्प्रयोजनं, तदेवात्मा यस्य यत्नस्येत्यर्थः। य. बा तत्पदेन हिताहितप्रवृत्तिनिवृत्ती, उच्यते, ते अर्थ: प्रयोजनं यस्य तदात्मकस्तद्रुप इत्यर्थः । अत्र सर्वत्र यस्येत्यावर्तनीयम् ॥
-
दीधितिः। प्रेक्षावता(१) प्रवृत्तये प्रयोजनाभिधेयसम्बन्धानाह, हो। ....(१)च्छा यस्ये-पुण० पु० पा० । ..(१) प्रथमत इह खल्वित्यायभिधानं प्रकृतग्रन्थगोचरप्रवृत्त्युपयोगितया सार्थकयति । भैक्षावतामित्यादि । प्रेक्षावताम् , प्रकृष्टफलोदेशमन्तरेण शाखाध्ययनेऽप्रवर्तमानान्समित्यर्थः । तथा च सामान्यतः सकलत्वज्ञानेऽपि न प्रवृचिरिति लभ्यते । आह, विशिष्य प्रतिपादयति । भाकर्णयन्तीत्यन्तेन प्रथमवाक्येनैतन्यप्रयोजनत्वेन निःश्रेयसादरलाभादाह । विविच्यत इत्यन्तेनेति । उकग्रन्थे तमाभमेव विविन कि । तरेत्यादि । तत्र, एतांदशमन्थे । अस्य प्रयोजनादिना मममन्वयः । सप्तम्यर्थः प्रतिपाद्यत्वम् । दुःखं जिहासव इत्यत इच्छाविषयतया दुःखहानरूपमोक्षलाभः । आत्मतत्त्वम्, शरीरादिभित्रत्वम् । आस्मतस्वमा विविच्यत इत्यतस्तस्या