________________
( ७६ )
किए तेरह इकसटियां भाग प्रमाण सूर्य सूर्यविषै अंतराल जानना | बहुरि वेदी निकट सूर्यत्रिका अंतराल ताँतै आधा जाननां । वहाँ विषमक कैसे आधा करिए तातै राशिमेंस्यों एक घटाइ ९९९९८ ताका आधा करिए तब गुणचास हजार नवसै निन्याणवै योनन भए । बहुरि अवशेष एककौं आघा स्थापि पूर्वोक्त अवशेष तरह इकसठियां
-
२
भाग थे ते राशिक अश थे तातें तिनका भी आधा स्थापिए १३ इन
६१।२
दोऊनिकों समच्छेद विधान करि मिलाइ दोड़कर अपवर्तन करिए तव सैंतीसका इकसठवां भाग प्रमाण अवशेष आया । ऐसें ही धातकी ६१ खण्ड कालोदक समुद्र पुष्करार्ध द्वीप तिनवि तिष्ठते सूर्य सूर्यनिके वीचि अंतरा अर वेदी सूर्यनिविषै अंतराल ल्यावनां ।
भावार्थ -- लवण समुद्रादिविषै च्यारि आदि सूर्य हैं तिन विषै एक-एक परिधिविषै दोय दोय सूर्य जाननें तहां लवण समुद्र विष अभ्यंतर वेदीतें गुणचासहजार नवसै निन्याण योजन अर सैतीस इकसठियाँ भाग परै जाइ परिधि है वहां सूर्यका विमान हैं । सो अठतालीस इकसठ भाग प्रमाण है । बहुरि तातें पर निन्यानवे हजार नवसै निन्यानवे योजन अर तेरह इकसठिवां भाग परेँ जाइ परिधि है तहां सूर्यविमान है सो अठतालीस इकसठिवां भाग प्रमाण हैं । बहुरि तातें परेँ गुणचास हजार नवसे निन्याणवै योजन भर सैंतीस इकसठवां भाग परेँ जाइ लवण समुद्रकी बाह्यवेदी है । ऐसें इनकौं मिलाएं दोय लाख योजन प्रमाण लवण समुद्रका व्यास हो है । याही प्रकार धातुकी खण्ड विषै च्यारि लाख योजन व्यास है । तामैं छह जायगा एक एक परिधिविषै दोय दोय सूर्य हैं । तिनि छौं परिधिनिके बीचि सूर्य सूर्यविपैं पाँचअंतराल है । तिनका प्रमाणः स्यावनी । बहुरि तिस प्रमाणतें आधा आधा
•