________________
-
-
-
ग्रहनक्षत्रकीर्णकनारका इत्यत्र नानक । ननु द्वन्द्वग्रहणात्तस्येष्टविषये व्यवस्थानादसुरादिवत् किंनरादिवछ । कथं ज्योतिषा: पंचविकल्पा: सिद्धा इत्याह
ज्योतिष्काः पंचधा दृष्टाः सूर्याद्या ज्योतिराश्रिताः । नामकर्मवशात्ताहक संज्ञा सामान्यभेदतः॥१॥
ज्योतिष्कनामकर्मादये सतीराश्रयत्वज्योतिप्का इति सामान्यतस्तेषां संज्ञ' सूर्यदिनामकर्मविशेषोदयात्सूर्णद्या इति विशेषसंज्ञाः । तएते पंचधाप दृष्टाः प्रत्यक्षज्ञानिभिः माक्षात्कृतास्तदुपदेशाविसंवादान्यथानुपपत्तेः। • सामान्यतोऽनुमेयाश्च छमस्थानां विशेषतः ।। परमागमसंगम्या इति नादृष्टकल्पना ॥ २ ॥ ॥ मेरुप्रदक्षिणा नित्यगतयो नृलोके ॥ १३ ॥ ज्योतिप्का इत्यनुवर्तते । नलोक इति किमर्थमित्यावेदयतिनिरुक्त्यावासभेदस्य पूर्ववद्गत्यभावतः । ते नृलोक इतिप्रोक्तमावासप्रतिपत्तये ॥१॥ न हि ज्योतिष्काणां निरुस्त्यावासपतिरत्तिभवनवास्यादीनामिवास्ति यतो नलोक इत्यावासप्रतिपयर्थ नोच्येत । क पुनर्नलोक तेषामावासाः
श्रूयन्ते?
अस्मात्समाद्धराभागादूचं तेषां प्रकाशिनाः ।। आवासाःक्रमशः सर्वज्योतिषां विश्ववेदिभिः ॥ २ ॥ योजनानां शतान्यष्टौ हीनानि दशयोजनैः ॥ उत्पत्य तारकास्ताश्चात्यध इतिश्रुतिः ॥ ३॥ तत सूर्या दशोत्पन्य योजनानि महाप्रमाः ॥ ततश्चंद्रममोशीति भानि त्रीणि ततस्त्रपः ॥ ४ ॥
त्रीणित्रीणि बुवाः शुक्रा गुरवश्वोपरिक्रमात् ॥ - चत्वारोंगारकास्वचत्वारिच शनैश्वराः ॥ ५ ॥
