________________
ॐॐॐॐॐॐॐ
मूलम् --रामादिके वस्तुनि सर्वश्रोतसां, किं गोचरो नेति यदाह नास्तिकः।
रात्रावतद्वस्तुनि शब्दरूप-समेऽपि तवस्तुभ्रमो न किं स्यात् ? ॥४॥ टीका-मतं विघटयितुमाह-रामादिक इत्यादि 'रामादिके'-रुयादिके, 'वस्तुनि'-पदार्थे, ' सर्वश्रोतसाम् '-सर्वेषाम् | इन्द्रियाणाम् , कि 'गोचरः'-विषयः, न भवति, रामादिके वस्तुनि सर्वेषामिन्द्रियाणां विषयो भवत्येवेत्यर्थः, 'इति'-एतत् , AI यत् नास्तिक 'आह'-ब्रूते, तत्रैतद्विचार्य यत् ' रात्रौ'-रात्रिसमये, अतवस्तुनि '-रामादिभिन्नपदार्थे, 'शब्दरूपसमे | पि-शब्दरूपे समे-तुल्ये यत्र, 'तत्'-तथा, तस्मिन्नपि शब्दरूपयोः साम्येऽपीतिभावः, 'तद्वस्तुभ्रमः'-रामादि-18 वस्तुभ्रान्तिा, नास्तिकस्य 'न किं स्यात् '-किं न भवति, अपि तु भवत्येवेतिभावः, राज्यादौ कदाचिद् धृतरामावेषे पुरुषेऽपि नास्तिकानामपि रामाभ्रान्तिर्भवत्येवेति हृदयम् ॥ ४॥ मूलम्-सत्यं हि रात्री सकलेन्द्रियाणि, प्रायेण मुह्यन्त्यवयोधहान्याः।
तस्मादतवस्तुनि तद्ग्रहः स्यात्, तच्छ्रोतसां चिन्न सदैव सत्या ॥५॥ १. इन्द्रियाणाम् । २. न विद्यते तत् प्रागुक्तं वस्तु रामादिकं यत्र तद्वस्तुभ्रमो रामादिवस्तुभ्रमो मोहः किं न स्याद् अपि । तु स्यादेवात .एव राज्यादौ कचित्काले पुरुषेऽपि धृतरामावेषे रामाभ्रमो नास्तिकेन्द्रियाणां न भवति किन्तु भवत्येव तदा पुरुषे | स्त्रीत्वज्ञानात् अथवाऽन्यस्याम् खियां स्वदृष्टस्त्रिया नास्तिकस्येन्द्रियज्ञानं कथं प्रमाणं स्यादित्युक्तं । ३. नास्तिकः प्राह सत्य । इति । ४.. बान । ५. पुरुषादिके । ६. रामाभ्रमः । ७. आस्तिकः प्राह ।
