________________
[३
जैन साहित्य संशोधक जीवेषु दया । वर्षाः पृथ्वी जीवाकुला भवति संयमो विराध्यते । अतो जीवरक्षार्थ चतुर्मासकल्प तिष्ठंति । शिवशासने पि जीवदयास्वरूपमेवं न्यावर्णित -
पश्यन् परिहरन जंतून मार्जन्या मृदुसूक्ष्मया । एकाहविचरेद्यन्तु चंद्रायणफलं भवेत् ॥ १ ॥ महाभारते कृष्णद्वीपायनेनाप्युक्तं
यो दद्यात्क्रांचनं मेरुः कृत्स्नां चापि वसुंधरां । एकस्य जीवितं दद्यात् न च तुल्य युधिष्ठिरः ॥२॥ परेप्यवं वदंति जनवाक्यम्य किं वाच्यं । मुनयः क्षेत्रम्य त्रयोदश गुणान वीक्ष्य तिष्ठति
चखिल १ पाण २ थंडिल ३ वसहि ४ गोरस ५ जणा ६ उले ७ विज्ने ८ । ओसह ९ धन्ना १० हिवइ १० पासंडा ११ भिन्नु १२ सिज्झाय ॥ १३ ॥ एते त्रयोदश गुणाः । तत्र स्थिता दशधा समाचार्ग पालयंतिइच्छा : मिच्छा २ तहकारो ३ आवम्सिया ४ निसीहिया ५ आपुच्छणा य ६ पडिपुच्छ ७ छंदणा य ८ निमंत्रणा य ९ उपसंपयाकाले ।। १० ॥ समाचारी भवे दसहा ॥१॥
पुनः धर्मशास्त्रण्युपदिशति । श्राद्धा वासनावानितचित्ताः शृण्वति । परं चातुर्मासकात्पंचाशदिने व्यतिक्रांते कल्पावसरं ।
वीसहि दिणेही कम्पो पंचगहाणीय कप्पठवणायं ।
नव (९) सय तेण (९३) पहिं वृच्छिन्ना संघआणाए ॥ १ ॥ ___ अधुना कल्पावमरे अन्यग्रन्थादगे न यथा दिव्यकोन्तुभाभरणं प्राप्य अन्यरत्नाभरणेषु निरादरत्वं जायते यथा च कुंडपातालामृतं प्राप्यांवुजलास्वादो न रोचते । भारतीभूपणकविजनवचनरचनामासाद्य मामान्यजनवचांमि न रोचते । चक्रवर्तिन अग्रे मामान्यराजानोऽपसरते देवानां नंदीश्रवणेनान्यशन्दा हीनतां व्रजति । गन्धहस्तिनो गंधे अन्यगजेंना मदजलविकला भवंति । केवलज्ञानागमने अन्य ज्ञाना अपसरंनि । वल्पवृक्षाग्रेऽन्ये तरवाः न रानते । सूर्योदये ग्वद्योतस्य का प्रभाः। मुक्तिसौख्याने कानि सौख्यानि । सिंहध्वनेः पुरो यथा अन्य शब्दा न गनते तथा कल्पावसरे अन्यानि शास्त्राणि आदरो न। म कल्पो अनेकविधः-श्रीशत्रुजयकल्पः गिरनारगिर कल्पः कदंव निरिकल्पः अर्बुदाचलकल्पः अष्टापदकल्पः समेतगिरकपः हस्तिनापुरकल्पः मथुरानगरीकल्पः सत्यपुरकल्पः शंखेसरकल्पः स्तंभनतर्थि कल्पः यतीनां विहारकल्पः वस्त्रस्य कल्पसंज्ञा अनेन प्रकारेण अनेके कल्पसंज्ञाः । एके कल्पाः एवं विधा वर्त्तते । यस्य प्रमाणेन श्री पादलिप्ताचायों याक्वायाति साधवो विहृत्य तावत् पंच तीर्थ नमस्कार विधायागच्छंति । एके कल्पास्ते उच्यते येपां प्रमाणेन अदृशीकरणं आकाशगमनं स्वर्णसिद्धिः लक्ष्मी प्राप्ति मित्र पुत बांधवस्वजन प्राप्ति प्रभृति लब्धयः संपद्यते । परमयं कल्पोऽमेय महिमा निधिः इह लोकाभीट सौख्यकारणं । अयं कल्पो दशाश्रुतस्कंधम्याप्टममध्ययन । नवमपूर्वात श्री भद्रवाहु स्वामिनोद्धनः अमेयमहिमानिधानः सर्व पापक्षयं कर: यथा श्रूयमानः द्रुमेषु कल्पद्रुः सर्वकामफलप्रदः यथौषधीषु पीयूष सरोग हरं परं रत्नेषु गुरुडोद्गारं यथा । सर्वविपापहारः मंत्राधिराजो मंत्रेषु यथा सर्वार्थ साधकः । यथा पर्वसु दीपाली सर्वात्मा सुखावहा तथा कल्प: सद्धर्मे शास्त्रेषु सर्व पापहरस्तथा सर्व सिद्धान्त मध्ये