________________
३४
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
विहेठनायेवाति वुत्तं " विहेठेतब्ब"न्ति । तेन वुत्तस्स अत्थस्स " एवमेतन्ति उपधारणं सल्लक्खणं उग्गण्हनं, तदमिना पटिक्खिपतीति आह " सारतो अग्गहन्तो 'ति । तस्स पन अत्थस्स अद्धनियभावापादनवसेन चित्तेन सन्धारणं निक्कुज्जनं, तदमिना पटिक्खिपतीति दस्सेति "सारवसेनेव... पे०... अट्ठन्तोति इमिना। सारवसेनेवाति उत्तमवसेनेव, अवितथत्ता वा परेहि अनुच्चालितो थिरभूतो अत्थो अफेग्गुभावेन सारोति वुच्चति, तंवसेनेवाति अत्थो । निस्सरणन्ति वट्टतो निय्यानं । परमत्थोति अविपरीतत्थो, उत्तमस्स वा आणस्सारम्मणभूतो अत्थो । ब्यञ्जनं पन तेन उग्गहितञ्चैव निक्कुज्जितञ्च तथायेव भगवतो सन्तिके भासितत्ता ।
Jain Education International
(२.२.१६८-१६८)
मक्खलिगोसालवादवण्णना
१६८. उभयेनाति हेतुपच्चयपटिसेधवचनेन । " विज्जमानमेवा "ति इमिना सभावतो विज्जमानस्सेव पटिक्खिपने तस्स अञ्ञाणमेव कारणन्ति दस्सेति । संकिलेसपच्चयन्ति संकिलिस्सनस्स मलीनस्स कारणं । विसुद्धिपच्चयन्ति संकिलेसतो विसुद्धिया वोदानस्स पच्चयं । अत्तकारेति पच्चत्तवचनस्स ए- कारवसेन पदसिद्धि यथा “वनप्पगुम्बे यथा फुसितग्गे”ति, (खु० पा० १३; सु० नि० २३६) पच्चत्तत्थे वा भुम्मवचनं यथा “इदम्पिस्स होति सीलस्मि "न्ति, (दी० नि० १.१९४) तदेवत्थं दस्सेति “अत्तकारो "ति इमिना। सो च तेन तेन सत्तेन अत्तना कातब्बकम्मं, अत्तना निप्फादेतब्बपयोगो वा । तेनाह " येना "तिआदि । सब्बञ्जतन्ति सम्मासम्बोधिं । तन्ति अत्तना कतकम्मं । दुतियपदेनाति ‘“नत्थि परकारे 'ति पदेन । परकारो च नाम परस्स वाहसा इज्झनकपयोगो । तेन वुत्तं “यं परकार "न्तिआदि । 'ओवादानुसासनिन्ति ओवादभूतमनुसासनिं, पठमं वा ओवादो, पच्छा अनुसासनी । “परकार "न्ति पदस्स उपलक्खणवसेन अत्थदस्सनञ्चेतं, लोकुत्तरधम्मे परकारावस्सयो नत्थीति आह “ ठपेत्वा महासत्त "न्ति । अत्थेवेस लोकियधम्मे यथा तं अम्हाकं बोधिसत्तस्स आळारुदके निस्साय पञ्चाभिञालोकियसमापत्तिलाभो, तञ्च पच्छिमभविकमहासत्तं सन्धाय वुत्तं, पच्चेकबोधिसत्तस्सपि एत्थेव सङ्गहो तेसम्पि तदभावतो । मनुस्ससोभग्यतन्ति मनुस्सेसु सुभगभावं । एवन्ति वृत्तप्पकारेन कम्मवादस्स, किरियवादस्स च पटिक्खिपनेन | जिनचक्केति “अत्थि भिक्खवे कम्मं कण्हं कण्हविपाक 'न्तिआदि (अ० नि० १.४.२३२) नयप्पवत्ते कम्मानं, कम्मफलानञ्च अत्थितापरिदीपने बुद्धसासने । पच्चनीककथनं पहारदानसदिसन्ति “पहारं देति नामा" ति ।
T
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org