Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 405

(२.१३.५५२-५५४)
“उद्धच्चकुक्कुच्चाभावतो”ति तदुभयाभावमत्तहेतुवचनं समत्थितं होति । अप्पटिपत्तिहेतुभूताय विचिकिच्छाय सति न कदाचि चित्तं पुरिसस्स वसे वत्तति, पहीनाय पन ताय सिया चित्तस्स पुरिसवसे वत्तनन्ति आह “ विचिकिच्छाया "तिआदि । चित्तगतिकाति चित्तवसिका । तेन वुत्तं "चित्तस्स वसे वत्तन्ती 'ति । न तादिसोति ब्राह्मणा विय न चित्तवसिको होति, अथ खो वसीभूतझानाभिञ्ञताय चित्तं अत्तनो वसे वत्तेतीति वसवत्ती ।
३८०
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्ग अभिनवटीका-२
५५२. ब्रह्मलोकमग्गेति ब्रह्मलोकगामिमग्गे पटिपज्जितब्बे, पञ्ञापेतब्बे वा, तं पञ्ञपेन्ताति अधिप्पायो । उपगन्त्वाति मिच्छापटिपत्तिया उपसङ्कमित्वा, पटिजानित्वा वा । समतलन्ति सञ्ञयाति मत्थके एकङ्गुलं वा उपड्डङ्गुलं वा सुक्खताय समतलन्ति सञ्जय । पङ्कं ओतिण्णा वियाति अनेकपोरिसं महापङ्कं ओतिण्णा विय। अनुप्पविसन्तीति अपायमग्गं ब्रह्मलोकमग्गसञ्जय ओगाहन्ति । ततो एव संसीदित्वा विसादं पापुणन्ति । एवन्ति "समतल "न्तिआदिना वुत्तनयेन । संसीदित्वाति निमुज्जित्वा । मरीचिकायाति मिगतहिकाय कत्तुभूताय । वञ्चेत्वाति नदीसदिसं पकासनेन वञ्चेत्वा । वायमानाति वायममाना, अयमेव वा पाठो । सुक्खतरणं मज्ञे तरन्तीति सुक्खनदीतरणं तरन्ति मञे । अभिन्ननेपि भेदवचनमेतं । तस्माति यस्मा तेविज्जा अमग्गमेव " मग्गो" ति उपगन्त्वा संसीदन्ति, तस्मा । यथा तेति ते " समतल "न्ति सञ्ञाय पङ्कं ओतिण्णा सत्ता हत्थपादादीनं संभञ्जनं परिभञ्जनं पापुणन्ति यथा । इधेव चाति इमस्मिञ्च अत्तभावे । सुखं वा सातं वा न लभन्तीति झानसुखं वा विपस्सनासातं वा न लभन्ति, कुतो मग्गसुखं वा निब्बानसातं वाति अधिप्पायो । मग्गदीपकन्ति “ मग्गदीपक" मिच्चेव तेहि अभिमतं । तेविज्जकन्ति तेविज्जत्थञापकं । पावचनन्ति पकट्ठवचनसम्मतं पाठं । तेविज्जानं ब्राह्मणानन्ति सम्बन्धे सामिवचनं । इरिणन्ति अरञ्ञानिया इदं अधिवचनन्ति आह " अगामकं महारज्ञ”न्ति । अनुपभोगरुक्खेहीति मगरुरुआदीनम्पि अनुपभोगारहेहि किं पक्कादिविसरुक्खेहि । यत्थाति यस्मिं वने । परिवत्तितुम्पि न सक्का होन्ति महाकण्टकगच्छगहनताय । ञातीनं ब्यसनं विनासो ञातिब्यसनं । एवं भोगसीलब्यसनेसुपि । रोगो एव व्यसति विबाधतीति रोगब्यसनं । एवं दिट्ठिब्यसनेपि ।
५५४. ननु जातसद्देनेव अयमत्थो सिद्धोति चोदनमपनेति “यो ही "तिआदिना । जातो हुत्वा संवड्ढितो जातसंवड्ढोति आचरियेन ( दी० नि० टी० १.५५४) वुत्तं, जातो च सो संवड्डो चाति जातसंवड्डोति पन युज्जति विसेसनपरनिपातत्ता । न सब्बसो पच्चक्खा होन्ति परिचयाभावतो । चिरनिक्खन्तोति निक्खन्तो हुत्वा चिरकालो । चिरं निक्खन्तस्स
380