Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 382

(२.१०.४४७-४४९)
सुभमाणवकवत्थुवण्णना
तस्सेव
४४७. कालो नाम उपसङ्कमनस्स युत्तपत्तकालो, समयो नाम पच्चयसामग्गी, अत्थतो पनेस तज्जं सरीरबलञ्चेव तप्पच्चयपरिस्सयाभावो च । उपादानं नाम आणेन तेसं गहणं सल्लक्खणन्ति आह " पञ्ञाया" तिआदि । " स्वे गमनकालो भविस्सती " ति इमिना कालं, “काये"तिआदिना समयञ्च सरूपतो दस्सेति । फरिस्तीति फरणवसेन ठस्सति ।
४४८. चेतियरट्ठेति चेतिरट्ठे । य-कारेन हि पदं व ेत्त्वा एवं वृत्तं । “चेतिरट्ठतो अञ्ञ विसुंयेवेकं रट्ठ" न्तिपि वदन्ति । “यस्मा मरणं नाम तादिसानं दसबलानं रोगवसेनेव होति, तस्मा येन रोगेन तं जातं, तस्स सरूपपुच्छा, कारणपुच्छा, मरणहेतुकचित्तसन्तापपुच्छा, तस्स च सन्तापस्स सब्बलोकसाधारणता, तथा मरणस्स च अप्पटिकरणता’”ति एवमादिना मरणपटिसनुत्तं सम्मोदनीयं कथं कथेसीति दस्सेतुं “भो आनन्दाति आदि वृत्तं । " को नामा" तिआदिना हि रोगं पुच्छति, “किं भगवा परिभुञ्जी "ति इमिना कारणं, "अपिचा' 'तिआदिना चित्तसन्तापं, “सत्था नामा'' तिआदिना तस्स सब्बलोकसाधारणतं, "एका दानी" तिआदिना मरणस्स अप्पटिकरणतं दस्सेतीति दट्ठब्बं | महाजानीति महाहानि । यत्राति येन कारणेन परिनिब्बुतो, तेन को दानि अञ मरणा मुच्चिस्सतीतिआदिना योजेतब्बं । इदानीति च अत्तनो मनसिकारं पति वोहारमत्तेन वृत्तं । लज्जिस्तीति लज्जा विय भविस्सति, विज्जिस्सतीति अत्थो । पीतभेसज्जानुरूपं आहार भोजनं पोराणाचिण्णन्ति आह “ पीत ... पे० ... दत्वा "ति ।
३५७
हुत्वाति पाठसेसो सन्तिकावचरभावस्स विसेसनतो । मारो पापिमा विय न रन्धगवेसी, उत्तरमाणवो विय च न वीमंसनाधिप्पायो, अपि तु खलु उपट्टाको हुत्वा सन्तिकावचरोति हि विसेसेति । न रन्धगवेसीति न छिद्दगवेसी । येसु धम्मेसूति विमोक्खुपायेसु निय्यानिकधम्मेसु । धरन्तीति अधुना तिट्ठन्ति, पवत्तन्तीति अत्थो ।
४४९. अत्थतो पयुत्तताय सद्दपयोगस्स सद्दपबन्धलक्खणानि तीणि पिटकानि तदत्थभूतेहि सीलादीहि तीहि धम्मक्खन्धेहि सङ्गय्हन्तीति वुत्तं “तीणि पिटकानि तीहि खन्धेहि सङ्गहेत्वा"ति | सङ्घित्तेन कथितन्ति “ तिण्णं खो माणव खन्धान "न्ति एवं गणनतो, सामञ्ञतो च सङ्क्षेपेनेव कथितं । " कतमेसं तिष्ण' "न्ति अयं अदिट्ठजोतनापुच्छायेव, न कथेतुकम्यतापुच्छा | माणवस्सेव हि अयं पुच्छा, न थेरस्साति आह " माणवो "तिआदि । अञ्ञत्थ पन ईदिसेसु ठानेसु कथेतुकम्यतापुच्छायेव दिस्सति न अदिट्ठजोतनापुच्छा । इध
357