Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 32

(२.२.१५० - १५०)
अच्छिन्दित्वाति अपनयनवसेन विलुम्पित्वा । रज्जेनाति विजितेन । एकस्स रञ्ञो आणापवत्तिट्ठानं “ रज्जन्ति हि वृत्तं राजभावेन वा ।
"
राजामच्चकथावण्णना
७
मनसो अत्थो इच्छा मनोरथो र-कारागमं, त-कारलोपञ्च कत्वा, चित्तस्स वा नानारम्मसु विब्भमकरणतो मनसो रथो इव मनोरथो, मनो एव रथो वियाति वा मनोरथोतिपि नेरुत्तिका वदन्ति । सुकिच्चकारिम्हीति सुकिच्चकारी अम्हि । अवमानन्ति अवमञ्ञनं अनादरं । मूलघच्चन्ति जीविता वोरोपनं सन्धायाह, भावनपुंसकमेतं । राजकुलानं किर सत्थेन घातनं राजूनमनाचिण्णं, तस्मा सो “ ननु भन्ते "तिआदिमाह । तापनगेहं नाम उण्हगहापनगेहं तं पन धूमेनेव अच्छिन्ना । तेन वुत्तं " धूमघर "न्ति । कम्मकरणत्थायाति तापन कम्मकरणत्थमेव । केनचि छादितत्ता उच्चो अङ्गोति उच्चङ्गो, यस्स कस्सचि गहणत्थं पटिच्छन्नो उन्नतङ्गोति इध अधिप्पेतो । तेन वुत्तं " उच्चङ्गं कत्वा पविसितुं मा देथा "ति । " उच्छङ्गे कत्वा" तिपि पाठो, एवं सति मज्झिमङ्गोव, उच्छङ्गे किञ्चि
तब्बं कत्वाति अत्थो । मोळियन्ति चूळायं “ छेत्वान मोळिं वरगन्धवासित "न्तिआदीसु (म० नि० अट्ठ० २.१; सं० नि० अट्ठ० २.२.५५; अप० अट्ठ० १. अविदूरेनिदानकथा; बु० वं० अट्ठ० २७.अविदूरेनिदानकथा; जा० अट्ठ० १. अविदूरेनिदानकथा) विय । तेनाह "मोळिं बन्धित्वा "ति । चतुमधुरेनाति सप्पिसक्करमधुनाळिकेरस्नेहसङ्घाते हि चतूहि मधुरेहि अभिसङ्घतपानविसेसेनाति वदन्ति तं महाधम्मसमादानसुत्तपाळिया (म० नि० १.४७३) न समेति । वृत्तहि तत्थ " दधि च मधु च सप्पि च फाणितञ्च एकज्झं संसट्ट "न्ति, (म० नि० १.४८५) तदट्ठकथायञ्च वृत्तं " दधि च मधु चाति सुपरिसुद्धं दधि च सुमधुरं मधु च । एकज्झं संसन्ति एकतो कत्वा मिस्सितं आलुळितं । तस्स तन्ति तस्स तं चतुमधुरभेसज्जं पिवतो”ति " अत्तुपक्कमेन मरणं न युत्त न्ति मनसि कत्वा राजा तसा सरीरं लेहित्वा यापेति । न हि अरिया अत्तानं विनिपातेन्ति ।
मग्गफलसुखेनात मग्गफलसुखवता,
सोतापत्तिमग्गफलसुखूपसहितेन
चङ्कमेन
यापेतीति अत्थो । हारेस्सामीति अपनेस्सामि । वीतच्चितेहीति विगतअच्चितेहि जालविगतेहि सुद्धङ्गारेहि । केनचि सञ्ञत्तोति केनचि सम्मा ञापितो, ओवदितोति वुत्तं होति । मस्सुकरणत्थायाति मस्सुविसोधनत्थाय । मनं करोथाति यथा रज्ञो मनं होति, तथा करोथ । पुब्बेति पुरिमभवे । चेतियङ्गणेति गन्धपुप्फादीहि पूजनट्ठानभूते चेतियस्स भूमितले निसज्जनत्थायाति भिक्खुसङ्घस्स निसीदनत्थाय । पञ्ञत्तकटसारकन्ति पञ्ञपेतब्बउत्तमकिल ।
7