Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 275

२५०
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका २
(२.४.३०४-३०४)
आचरियसारिपुत्तत्थेरेनपि हि इममेवत्थं सन्धाय “सत्तसद्विवस्सतो पट्ठाय पच्छिमवयो कोट्ठासो''ति (सारत्थ० टी० १.वेरञ्जकण्डवण्णना) वुत्तं । इतरथा हि “पच्छिमवयो नाम वस्ससतस्स पच्छिमो ततियभागो'ति अट्ठकथावचनेन विरोधो भवेय्याति ।
एवं केवलजातिवसेन पठमविकप्पं वत्वा गुणमिस्सकवसेनपि दुतियविकप्पं वदन्तेन "अपिचा"तिआदि आरद्धं । तत्थ नायं जिण्णता वयोमत्तेन, अथ खो कुलपरिवठून पुराणताति आह "जिण्णोति पोराणो"तिआदि । चिरकालप्पवत्तकुलन्वयोति चिरकालं पवत्तकुलपरिवट्टो, तेनास्स कुलवसेन उदितोदितभावमाह । “वयोअनुप्पत्तो''ति इमिना जातिवुद्धिया वक्खमानत्ता, गुणवुद्धिया च ततो सातिसयत्ता “बुद्धोति सीलाचारादिगुणवुद्धिया युत्तो"ति वुत्तं । वक्खमानं पति पारिसेसग्गहणज्हेतं । तथा जातिमहल्लकतायपि तेनेव पदेन वक्खमानत्ता, विभवमहत्तताय च अनवसेसितत्ता "महल्लकोति विभवमहन्तताय समनागतो"ति आह। मग्गपटिपत्रोति ब्राह्मणानं युत्तपटिपत्तिवीथिं अवोक्कम्म चरणवसेन उपगतोति अत्थं दस्सेति "ब्राह्मणान"न्तिआदिना । जातिवुद्धभावमनुप्पत्तो, तम्पि अन्तिमवयं पच्छिमवयमेव अनुप्पत्तोति साधिप्पाययोजना । इमिना हि पच्छिमवयवसेन जातिवुद्धभावं दस्सेतीति ।
बुद्धगुणकथावण्णना
३०४. तादिसेहि महानुभावेहि सद्धिं युगग्गाहवसेन ठपनाम्प न मादिसानं पण्डितजातीनमनुच्छविकं, कुतो पन उक्कंसवसेन ठपनन्ति इदं ब्राह्मणस्स न युत्तरूपन्ति दस्सेन्तो "न खो पन मेत"न्तिआदिमाह । तत्थ येपि गुणा अत्तनो गुणेहि सदिसा, तेपि गुणे उत्तरितरेयेव मञ्जमानो पकासेतीति सम्बन्धो । सदिसाति च एकदेसेन सदिसा । न हि बुद्धानं गुणेहि सब्बथा सदिसा केचिपि गुणा अजेसु लब्भन्ति । "को चाह"न्तिआदि उत्तरितराकारदस्सनं । अहञ्च कीदिसो नाम हुत्वा सदिसो भविस्सामि, समणस्स...पे०... गुणा च कीदिसा नाम हुत्वा सदिसा भविस्सन्तीति साधिप्पाययोजना । केचि नवं पाठं करोन्ति, अयमेव मूलपाठो यथा तं अम्बट्ठसुत्ते “को चाहं भो गोतम साचरियको, का च अनुत्तरा विज्जाचरणसम्पदा''ति । इतरेति अत्तनो गुणेहि असदिसे गुणे, “पकासेती"ति इमिनाव सम्बन्धो । एकन्तेनेवाति सदिसगुणानं विय पसङ्गाभावेन ।
एवं नियामेन्तो सोणदण्डो इदं अत्थजातं दीपेति। यथा हीति एत्थ हि-सद्दो कारणे ।
250