Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 263

२३८
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
संवेठेत्वा कतनमितफासुकाहीति वुत्तं होति । कप्पेतुन्ति कत्तरिकाय छिन्दितुं । कप्पितवालेहीति एत्थापि एसेव नयो । “न भिक्खवे मस्सु कप्पापेतब्ब' 'न्तिआदी सु (चूळव० २७५) विय हि कपुसद्दो छेदने वत्तति । युत्तट्ठानेसूति गीवासीसवालधीसु । वालाति तेसु ठानेसु जायमाना लोमा । सहचरणवसेन, ठानीनामेन वा " कुत्तवाला "ति वृत्ता । केचि पन "वाळयुत्तत्ता "ति पाठं कप्पेत्वा वाळरूपयुत्तत्ताति अत्थं वदन्ति, पाळियानपेक्खनमेव तेसं दोसो । “कुत्तवालेहि वळवारथेही 'ति पाळियं वृत्तं । समन्तानगरन्ति नगरस्स समन्ततो । पाकारस्त अधोभागे कतसुधाकम्मं ठानं नगरस्स समीपे कत्तब्बतो, उपकारकरणतो च “ उपकारिका" ति वुच्चति । नगरस्स उपकारिका एतासन्ति नगरूपकारिकायो, राजधानी अपेक्खाय इत्थिलिङ्गनिद्देसो । तेनाह "इध पना "तिआदि । मतीति विचिकिच्छावसेन अनेकंसिकजानना । उपरि देसनाय अवड्ढकारणं दस्सेन्तो “इदं भगवा’”तिआदिमाह । पाळियं सो मं पञ्हेनाति सो जनो मं पुच्छावसेन सोधेय्य । अहं वेय्याकरणेन सोधेस्सामीति अहम्पिमं विस्सज्जनावसेन सोधेस्सामीति यथारहमधिकारवसेन अथ वेदितब्बो |
लक्खणदस्सनवण्णना
२८७. “निसिन्नान "न्तिआदि अनादरे सामिवचनं, विसेसनं वा । सङ्कुचिते इरियापथे अनवसेसतो लक्खणानं दुब्बिभावनतो “न सक्कोती "ति वुत्तं, तथा सुविभावनतो पन “सक्कोती 'ति । परियेसनसुखत्थमेव तदाचिण्णता दट्ठब्बा । तेनाति दुविधेनपि कारणेन ।
(२.३.२८७-२८७)
गवेसीति आणेन परियेसनमकासि । गणयन्तोति आणेनेव सङ्कलयन्तो । समानयीति सम्मा आनयि समाहरि । "कमती " ति पदस्स आकङ्क्षतीति अत्थोति आह "अहो ता" तिआदि । अनुपसग्गम्पि हि पदं कत्थचि सउपसग्गमिव अत्थविसेसवाचकं यथा 'गोत्रभू'ति । ततो ततो सरीरप्पदेसतो। किच्छतीति किलमति । तेनाह "न सक्कोति
"न्ति । तायाति " विचिनन्तो किच्छतीति वुत्ताय विचिकिच्छाय । ततोति सन्निट्ठानं अगमनतो । एवं “कङ्क्षती 'ति पदस्स आसिसनत्थतं दस्सेत्वा इदानि संसयत्थतं दस्सेन्ती " कङ्क्षाय वा "तिआदिमाह । तत्थ कङ्क्षायाति “कङ्खती' ति पदेन वुत्ताय कङ्क्षाय । असत्वपधानञ्हि आख्यातिकं । एस नयो सेसेसुपि । अवत्थापभेदगता विमति एव " तीहि धम्मेहीति वुत्ता, तिप्पकारेहि संसयधम्मेहीति अत्थो । कालुसियभावोति अप्पसन्नताय तुभूतो आविलभावो ।
238