________________
( २.३.२६८ - २७१)
दासत्वादवा
२६८. अत्तनो उपारम्भमोचनत्थायाति आचरियेन, अम्बट्टेन च अत्तनो अत्तनो उपरि पापेतब्बोपवादस्स अपनयनत्थं । " अत्तनो "ति तं विच्छालोपवचनं । परिभिन्दिस्सतीति अनत्थकामतापवेदनेन परिभेदं करिस्सति, पेसुञ उपसंहरिस्तीति वृत्तं होति । अत्थविञ्ञापने साधनताय वाचा एवं करणं वाक्करणं निरुत्तिनयेन, तं कल्याणमस्साति कल्याणवाक्करणो । अस्मिं वचनेति एत्थ तसद्देन कामं " चत्तारो भो गोतम वण्णा'तिआदिना (दी० नि० १.२६६) अम्बट्टेन हेट्ठा वुत्तो जातिवादो परामसितब्बो होति, तथापेस जातिवादो वेदे वुत्तविधिनायेव तेन पटिमन्तेतब्बो, तस्मा पटिमन्तनहेतुभावेन पसिद्धं वेदत्तयवचनमेव परामसितब्बन्ति दस्सेतुं वृत्तं " अत्तना उग्गहिते वेदत्तयवचने”ति। इदानि "पोराणं खो पन ते अम्बट्ट मातापेत्तिक "न्तिआदिना भगवता वुत्तवचनस्सपि परामसनं दस्सेन्तो “ एतस्मिं वा दासिपुत्तवचने" ति आह । अपिच पटिमन्तेतुन्ति एत्थ पटिमन्तना नाम पञ्हाविस्सज्जना, उत्तरिकथना वा, तस्मा अत्थद्वयानुरूपं तब्बिसयस्स त सद्देन परामसनं दस्सेतीति दट्ठब्वं ।
च
२६९. तावाति मन्तनाय पठममेव अकताय एव मन्तनायाति वुत्तं होति । दुज्जानाति दुब्बिय्या, पठममेव सीसमुक्खिपितुं असमत्थनतो, जातिया दुब्बिय्यत्ता, अट्टस्स च दुक्करणतो अम्बट्ठो सयमेव मोचेतूति अधिप्पायो । अत्तनाव सक्येसु इब्भवादनिपातनेन अत्तनो उपरि पापुणनं सन्धाय " अत्तना बद्धं पुटक "न्ति वुत्तं, अत्तनाव बद्धं पुटोळिन्ति अत्थो ।
२२५
२७०. धम्मो नाम कारणं " धम्मपटिसम्भिदा 'तिआदीसु (विभं० ७१८ आदयो) विय, धम्मेन सह वत्ततीति सहधम्मो, सो एव सहधम्मिकोति आह "सहेतुको " ति आदि, परियायवचनमेतं । जनको वा हेतु, उपत्थम्भको कारणं । अञ्ञेन अट्ठानगतेन अञ्ञ अट्ठानगतं वचनं । तेनाह “यो ही "तिआदि ।
ततोति द्विक्खत्तुं चोदनातो परं ततियचोदनाय अनागताय एव पक्कमिस्सामीति वृत्तं होत
Jain Education International
तेन
२७१. पूजितब्बती सक्को देवराजा यक्खो नाम । यो अग्गिस्स पकतिवण्णो, समन्नागतन्ति वृत्तं “आदित्तन्ति अग्गिवण्ण "न्ति । कन्दलो नाम पुप्फूपगरुक्खविसेसो, यस्स
225
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
