________________
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.३.२५७-२५७)
" अनूनो परिपूरकारी "ति अत्थमत्तदस्सनं, सद्दतो पन अधिगतमत्थं दस्सेतुं “ अवयो न होती"ति वृत्तं । को पनेस अवयोति अनुयोगमपनेति “ अवयो नामा" तिआदिना । अयमेत्ताधिप्पायो - यो तानि सन्धारेतुं सक्कोति, सो " वयो"ति वुच्चति । यो पन न सक्कोति, सो अवयो नाम । यो च अवयो न होति, सो " द्वे पटिसेधा पकतियत्थगमका’ति आयेन वयो एवाति । वयतीति हि वयो, आदिमज्झपरियोसानेसु कत्थचिपि अपरिकिलमन्तो अवित्थायन्तो ते गन्थे सन्ताने पणेति ब्यवहरतीति अत्थो । अयं पन विनयट्ठकथानयो ( पारा० ८४ ) - अनवयोति अनु अवयो, सन्धिवसेन उ-कारलोपो, अनु अनु अवयो अनूनो, परिपुण्णसिप्पोति अत्थो । वयोति हि हानि "आयवयो" तिआदीसु विय, नत्थि एतस्स यथावुत्तगन्थेसु वयो ऊनताति अवयो, अनु अनु अवयो अनवयोति ।
१९४
च
‘“अनुञातो’ति पदस्स कम्मसाधनवसेन, "पटिञ्ञातो "ति पदस्स कत्तुसाधनवसेन अत्थं दस्सेन्तो “ आचरियेना" तिआदिमाह । अस्साति अम्बट्ठस्स । पाळियं “यमहं जानामि, तं त्वं जानासी" ति इदं अनुजाननाकारदस्सनं, “यं त्वं जानासि, तमहं जानामीति इदं पन पटिजाननाकारदस्सनन्ति दस्सेति “यं अह "न्तिआदिना । "आम आचरियाति हि यथागतं पटिजाननवचनमेव अत्थवसेन वृत्तं । यन्ति तेविज्जकं पावचनं । तस्साति आचरियस्स । पटिवचनदानमेव पटिञ्ञ तथा ताय सयमेव पटिञ्ञातोति अत्थो । “सके”तिआदि अनुजाननपटिजाननाधिकारदस्सनं । अदेसस्सपि देसमिव कप्पनामत्तेनाति वुत्तं " कतरस्मि" न्तिआदि । सस्स अत्तनो सन्तकं सकं । आचरियानं परम्परतो, परम्परभूतेहि वा आचरियेहि आगतं आचरियकं । तिस्सो विज्जा, तासं समूहो तेविज्जकं, वेदत्तयं । पधानं वचनं, पकट्ठानं वा अट्टकादीनं वचनं पावचनं ।
२५७. इदानि येनाधिप्पायेन ब्राह्मणो पोक्खरसाती अम्बट्टं माणवं आमन्तेत्वा “अयं ताता 'तिआदिवचनमब्रवि, तदधिप्पायं विभावेन्तो “एस किरा"तिआदिमाह । तत्थ उग्गतस्साति पुब्बे पाकटस्स कित्तिमतो पोराणजनस्स । बहू जनाति पूरणकस्सपादयो सन्धाय वृत्तं । एकच्चन्ति खत्तियादिजातिमन्तं, लोकसम्मतं वा जनं । गरूति भारियं, अत्तानं ततो मोचेत्वा अपगमनमत्तम्पि दुक्करं होति, पगेव तदुत्तर करणन्ति वृत्तं होति । अनत्थो नाम तथापगमनादिना निन्दाब्यारोसउपारम्भादि ।
"अभुगत एत्थ
अभिसद्दयोगेन इत्थम्भूताख्यानत्थवसेनेव " गोतम ''न्ति
Jain Education International
194
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org