Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 205

१८०
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
रजतपनाळिकाति
इन्दखीलं । काळमेघराजीति कदाचि दिस्समाना काळ अब्भलेखा । रजतमयतुम्बं । सुवट्टिताति वट्टभावस्स युत्तट्ठाने सुट्टु वट्टुला । काळवङ्गतिलकादीनमभावेन सुपरिसुद्धा । " अराजके "ति आदिनापि सोभग्गप्पत्तभावमेव निदस्सेति ।
(२.३.२५५ - २५५)
इदानि अपरम्प तस्स नामलाभहेतुं दस्सेन्तो " अयं पना" तिआदिमाह । तत्थ च “ हिमवन्तपदेसे महासरे पदुमगब्भे निब्बत्ती 'ति इदमेवस्स नामलाभहेतुदस्सनं । सेसं पन तप्पसङ्गेन तथापवत्ताकारदस्सनमेव । तेनाह " इति नं पोक्खरे सयितत्ता पोक्खरसातीति सञ्जानन्ती 'ति । पोक्खरे कमले सयतीति हि पोक्खरसाती, सातं वा वुच्चति समसण्ठानं, पोक्खरे जातं समसण्ठानं तथा, तमस्सत्थीतिपि पोक्खरसाती । यं पन आचरियेन वुत्तं “इमस्स ब्राह्मणस्स कीदिसो पुब्बयोगो, येन नं भगवा अनुग्गण्हितुं तं ठानं उपगतोति आहा ''ति, (दी० नि० टी० १.२५५) तदेतं " अयं पना "तिआदिवचनं एकदेसमेव सन्धाय वृत्तं । “सो ततो मनुस्सलोक 'न्तिआदिवचनतो देवलोके निब्बत्तीति एत्थ अपरापरं निब्बत्ति एव वृत्ताति दट्ठब्बं । तथारूपेन कम्मेन निब्बत्तिमेव सन्धाय " मातुकुच्छिवासं जिगुच्छित्वा "तिआदि वृत्तं । " पदुमगन्भे निब्बत्ती "ति इमिना संसेदजोयेव हुत्वा निब्बी दस्सेति । न पुष्फतीति न विकसति । तेनाति तापसेन । नाळतोति पुप्फदण्डतो । सुवण्णचुणेहि पिञ्जरं हेमवण्णो यस्साति सुवण्णचुण्णपिञ्जरो, तं, सुवण्णचुणेहि विकिण्णभावेन हेमवण्णन्ति अत्थो । पिञ्जरसद्दो हि हेमवण्णपरियायोति सारत्थदीपनियं ( सारत्थ० टी० १.२२ ) वृत्तं । एस नयो पदुमरेणुपिञ्जरन्ति एत्थापि । रजतबिम्बकन्ति रूपियमयरूपकं । पटिजग्गामीति पोसेमि । पारन्ति परियोसानं, निष्फत्ति वा चि नदीसमुद्दादीनं परियोसानभूतं पारं वियाति कत्वा । पटिसन्धिपञ्ञासङ्घातेन सभावञाणेन पण्डितो । इति कत्तब्बेसु, वेदेसु वा विसारदपञासङ्घातेन वेय्यत्तियेन व्यत्तो । अग्गब्राह्मणोति दिसापामोक्खब्राह्मणो । सिप्पन्ति वेदसिप्पं तस्सेव पकरणाधिगतत्ता । ब्रह्मदेय्यं अदासीति वक्खमाननयेन ब्रह्मदेय्यं कत्वा अदासि ।
"अज्झावसतीति एत्थ अधि- सद्दो, आ-सद्दो च उपसग्गमत्तं, ततो " उक्कट्ठन्ति इदं अज्झापुब्बवसयोगे भुम्मत्थे उपयोगवचनं । अधि- सद्दो वा इस्सरियत्थो, आ-सद्दो मरियादत्थो ततो “उक्कट्ठन्ति इदं कम्मप्पवचनीययोगे भुम्मत्थे उपयोगवचनन्ति दस्त “उक्कट्ठनामके 'तिआदिना । तदेवत्थं विवरितुं " तस्सा" तिआदि वृत्तं । " तस्स नगरस्स सामिको हुत्वा" ति हि ' अभिभवित्वा" ति एतस्सत्थविवरणं, तेनेतं दीपेति “सामिभावो अभिभवन”न्ति । “याय मरियादाया " ति आदि पन आ - सद्दस्सत्थविवरणं, तेनेतं दीपेति