________________
(२.२.२५३-२५३)
सरणं गतत्ता मुच्चिस्सतीति सम्बन्धी । “ मम च सासनमहन्तताया "ति पाठो यत्तो, कत्थचि पन च - सद्दो न दिस्सति, तत्थ सो लुत्तनिद्दिट्ठोति दट्ठब्बं । न केवलं सरणं गतत्तायेव मुच्चिस्सति, अथ खो यत्थ एस पसन्नो, पसन्नाकारञ्च करोति तस्स च तिविधस्सपि सासनस्स उत्तमतायाति हि सह समुच्चयेन अत्थो अधिप्पेतोति ।
सरणगमनकथावण्णना
“यथा नामा'तिआदि दुक्करकम्मविपाकतो सुकरेन मुच्चनेन उपमादस्सनं । कोचीत कोचि पुरिसो । कस्सचीति कस्सचि पुरिसस्स, " वध "न्ति एत्थ भावयोगे कम्म सामिवचनं । पुप्फमुट्ठिमत्तेन दण्डेनाति पुप्फमुट्ठिमत्तसङ्घातेन धनदण्डेन । मुच्चेय्याति वधकम्मदण्डतो मुच्चेय्य, दण्डेनाति वा निस्सक्कत्थे करणवचनं “ सुमुत्ता मयं तेन महासमणेना’'तिआदीसु ( दी० नि० २.२३२; चूळव० ४३७) विय, पुप्फमुट्ठिमत्तेन धनदण्डतो, वधदण्डतो च मुच्चेय्याति अत्थो । लोहकुम्भियन्ति लोहकुम्भिनरके । तथ तदनुभवनकानं सत्तानं कम्मबलेन लोहमया महती कुम्भी निब्बत्ता, तस्मा तं " लोहकुम्भी " ति वुच्चति । उपरिमतलतो अधो पतन्तो, हेट्ठिमतलतो उद्धं गच्छन्तो, उभयथा पन सट्ठिवस्ससहस्सानि होन्ति । वुत्तञ्च -
‘“सट्ठिवस्ससहस्सानि, परिपुण्णानि सब्बसो ।
निरये पच्चमानानं, कदा अन्तो भविस्सतीति ।। (पे० व० ८०२; जा० १.४.५४)
Jain Education International
१६९
“हेट्ठिमतलं पत्वा, उपरिमतलं पापुणित्वा मुच्चिस्सती 'ति वदन्तो इममत्थं दीपेति - यथा अञ्जे सेट्ठिपुत्तादयो अपरापरं अधो पतन्ता, उद्धं गच्छन्ता च अनेकानि वस्ससतसहस्सानि तत्थ पच्चन्ति न तथा अयं, अयं पन राजा यथावुत्तकारणे एकवारमेव अधो पतन्तो, उद्धञ्च गच्छन्तो सट्ठिवस्ससहस्सानियेव पच्चित्वा मुच्चिरतीति । अयं पन अत्यो कुतो लद्धोति अनुयोगं परिहरन्तो “ इदम्पि किर भगवता वुत्तमेवात आह । किरसद्दो चेत्थ अनुस्सवनत्थो, तेन भगवता वुत्तभावस्स आचरियपरम्परतो सुय्यमानतं, इमस्स च अत्थस्स आचरियपरम्पराभतभावं दीपेति । अथ पाळियं सङ्गीतं सियाति चोदनमपनेति "पाळियं पन न आरुळ्ह "न्ति इमिना, पकिण्णकदेसनाभावेन पाळियमनारुळहत्ता पाठभावेन न सङ्गीतन्ति अधिप्पायो । पकिण्णकदेसना हि पाळियमनारुळहाति अट्ठकथास् वृत्तं ।
169
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
