Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

SR No.: 009986
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 456
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 18 MB

Page 176

(२.२.२५०-२५०)
सरणगमनकथावण्णना
१५१
मग्गट्ठफलट्टे युगले अकत्वा विसुं विसुं पुग्गलगणनेन अट्ठ च होन्ति । इमं सङ्घ सरणत्थं सरणाय परायणाय अपायदुक्खवट्टदुक्खपरिताणाय उपेहि उपगच्छ भज सेव, एवं वा जानाहि बुज्झस्सूति सह योजनाय अत्थो । यत्थ येसु सुचीसु चतूसु पुरिसयुगेसु दिन्नं महप्फलमाहु, धम्मदसा ते पुग्गला अट्ठ च, इमं सङ्घ सरणत्थमुपेहीति वा सम्बन्धो । एवम्पि हि पटिनिद्देसो युत्तो एव अत्थतो अभिन्नत्ताति दट्ठब् । गाथासुखत्थञ्चेत्थ पुरिसपदे ईकारं, पुग्गलापदे च रस्सं कत्वा निद्देसो ।
एत्तावताति “एसाह"न्तिआदिवचनक्कमेन । तीणि वत्थूनि “सरण''न्ति गमनानि, तिक्खत्तुं वा "सरण"न्ति गमनानीति सरणगमनानि। पटिवेदेसीति अत्तनो हदयगतं वाचाय पवेदेसि ।
सरणगमनकथावण्णना
सरणगमनस्स विसयप्पभेदफलसंकिलेसभेदानं विय, कत्तु च विभावना तत्थ कोसल्लाय होति येवाति सह कत्तुना तं विधिं दस्सेतुं “इदानि तेसु सरणगमनेसु कोसल्लत्थं...पे०... वेदितब्बो"ति वुत्तं । “यो च सरणं गच्छती"ति इमिना हि कत्तारं विभावेति तेन विना सरणगमनस्सेव असम्भवतो, “सरणगमन"न्ति इमिना च सरणगमनमेव, “सरण"न्तिआदीहि पन यथाक्कम विसयादयो । कस्मा पनेत्थ वोदानं न गहितं, ननु वोदानविभावनापि तत्थ कोसल्लाय होतीति ? सच्चमेतं, तं पन संकिलेसग्गहणेनेव अत्थतो विभावितं होतीति न गहितं । यानि हि नेसं संकिलेसकारणानि अज्ञाणादीनि, तेसं सब्बेन सब्बं अनुप्पन्नानं अनुप्पादनेन, उप्पन्नानञ्च पहानेन वोदानं होतीति । अत्थतोति सरणसद्दत्थतो, “सरणस्थतो"तिपि पाठो, अयमेवत्थो । हिंसत्थस्स सरसद्दस्स वसेनेतं सिद्धन्ति दस्सेन्तो धात्वत्थवसेन “हिंसतीति सरण"न्ति वत्वा तं पन हिंसनं केसं, कथं, कस्स वाति चोदनं सोधेति “सरणगतान"न्तिआदिना | केसन्ति हि सरणगतानं । कथन्ति तेनेव सरणगमनेन । कस्साति भयादीनन्ति यथाक्कम सोधना । तत्थ सरणगतानन्ति “सरण"न्ति गतानं । सरणगमनेनाति “सरण''न्ति गमनेन कुसलधम्मेन । भयन्ति वट्टभयं । सन्तासन्ति चित्तुत्रासं तेनेव चेतसिकदुक्खस्स सङ्गहितत्ता। दुक्खन्ति कायिकदुक्खग्गहणं । दुग्गतिपरिकिलेसन्ति दुग्गतिपरियापन्नं सब्बम्पि दुक्खं “दुग्गतियं परिकिलिस्सनं संविबाधनं, समुपतापनं वा''ति कत्वा, तयिदं सब्बं परतो फलकथायं आवि भविस्सति । हिंसनञ्चेत्थ विनासनमेव, न पन सत्तहिंसनमिवाति दस्सेति "हनति
151