________________
१३०
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
सक्काति अनुयोगेनाह " तत्था " तिआदि । " उद्धरेय्या "ति हि अनियमवचनेपि हत्थेन उद्धरणस्सेव पाकटत्ता तंदस्सनमिव जातं । तेनाह " हत्थेन उद्धरमानो विय दस्सितो "ति । “अयञ्ही "तिआदि चित्तेन उद्धरणस्स हेतुदस्सनं । अहिनो नाम पञ्चसु ठानेसु सजातिं नातिवत्तन्ति उपपत्तियं, चुतियं, विस्सट्ठनिद्दोक्कमने, समानजातिया मेथुनपटिसेवने, जिण्णतचापनयनेति वृत्तं "सजातियं ठितो 'ति । उरगजातियमेव ठितो पजहति, न नागिद्धिया अञ्ञजातिरूपोति अत्थो । इदहि महिद्धिके नागे सन्धाय वृत्तं । सरीरं खादयमानं वियाति अत्तनोयेव तचं अत्तनो सरीरं खादयमानं विय। पुराणतचं जिगच्छन्तोति जिणताय कत्थचि मुत्तं कत्थचि ओलम्बितं जिण्णतचं जिगुच्छन्तो । चतूहीति " सजातियं ठितो, निस्साय, थामेन, जिगुच्छन्तो 'ति यथावुत्तेहि चतूहि कारणेहि । ततो कञ्चुकतो । अञ्ञेनाति अत्ततो अञ्ञेन । चित्तेनाति पुरिसस्स चित्तेनेव न हत्थेन । सेय्यथापि नाम पुरिसो अहिं पस्सित्वा “ अहो वताहं इमं अहिं कञ्चुकतो उद्धरेय्यन्ति अहिं करण्डा चित्तेन उद्धरेय्य तस्स एवमस्स " अयं अहि, अयं करण्डो, अञ्ञो अहि, अञ्ञ करण्डो, करण्डा त्वेव अहि उब्भतो "ति, एवमेव... पे०... सो इमम्हा काया अञ्ञं कायं अभिनिम्मिनाति...पे०... अहीनिन्द्रियन्ति अयमेत्थ अधिप्पायो ।
इद्विविधञाणादिकथावण्णना
२३९. भाजनादिविकतिकिरियानिस्सयभूता सुपरिकम्मकतमत्तिकादयो विय विकुब्बनकिरियानिस्सयभावतो इद्धिविधत्रणं दट्ठब्बं ।
(२.२.२३९ - २४३)
२४१. पुब्बे नीवरणप्पहानवारे विय कन्तारग्गहणं अकत्वा केवलं अद्धानमग्गग्गहणं खेममग्गदस्सनत्थं । कस्मा पन खेममग्गस्सेव दस्सनं, न कन्तारमग्गस्स, ननु उपमादस्सनमत्तमेतन्ति चोदनं परिहरन्तो " यस्मा "तिआदिमाह । "अप्पटिभयञ्ही "तिआदि पन खेममग्गस्सेव गहणकारणदस्सनं । वातातपादिनिवारणत्थं सीसे साटकं कत्वा । तथा तथा पन परिपुण्णवचनं उपमासम्पत्तिया उपमेय्यसम्पादनत्थं, अधिप्पेतस्स च उपमेय्यत्थस्स सुविञ्ञपनत्थं हेतुदाहरणभेद्यभेदकादिसम्पन्नवचनेन च विञ्जूजातिकानं चित्ताराधनत्थन्ति वेदितब्बं । एवं सब्बत्थ । सुखं ववत्थपेतीति अकिच्छं अकसिरेन सल्लक्खेति, परिच्छिन्दति
च ।
Jain Education International
२४३. मन्दो उत्तानसेय्यकदारकोपि "दहरो 'ति वुच्चतीति ततो विसेसनत्थं
130
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org