________________
नीवरणप्पहानकथावण्णना
(२.२.२१६-२१६)
वुच्चति ।
एवमेव
वदति ।
आचरियसारिपुत्तत्थेरोपि " मञ्चपीठसेनासनन्ति
पन
" मञ्चपीठसेनासन "न्ति आचरियधम्मपालत्थेरेन मञ्चपीठञ्चेव मञ्चपीठसम्बन्धसेनासनञ्चा" ति ( दी० नि० टी० १.२१६) वृत्तं । चिमिलिका नाम सुधापरिकम्मकताय भूमिया वण्णानुरक्खणत्थं पटखण्डादीहि सिब्बेत्वा कता । चम्मखण्डो नाम सीहब्यग्घदीपितरच्छचम्मादीसुपि यं किञ्चि चम्मं । अट्ठकथासु (पाचि० अट्ठ० ११२; वि० सङ्ग० अट्ठ० ८२ ) हि सेनासनपरिभोगे पटिक्खित्तचम्मं न दिस्सति । तिणसन्थारोति येसं केसञ्चि तिणानं सन्थारो । एसेव नयो पण्णसन्थारेपि । चिमिलिकादि भूमियं सन्थरितब्बताय सन्तसेनासनं । यत्थ वा पन भिक्खू पटिक्कमन्तीति ठपेत्वा वा एतानि मञ्चादीनि यत्थ भिक्खू सन्निपतन्ति सब्बमेतं सेनासनं नामाति एवं वृत्तं अवसेसं रुक्खमूलादिपटिक्कमितब्बट्ठानं अभिसङ्घरणाभावतो केवलं सयनस्स, निस्सज्जाय च ओकासभूतत्ता ओकाससेनासनं । सेनासनग्गहणेनाति “विवित्तं सेनासन "न्ति इमिना सेनासनसद्देन विवित्तसेनासनस्स वा आदानेन वचनेन वा गहितमेव सामञ्ञजोतनाय विसेसे अवट्ठानतो, विसेसत्थिना च विसेसस्स पयुज्जितब्बतो ।
" इध
यदेवं कस्मा " अरञ्ञ"न्तिआदि पुन वुत्तन्त अनुयोगेन पनस्सा'' तिआदिमाह । एवं गहितेसुपि सेनासनेसु यथावुत्तस्स भिक्खुनो अनुच्छविकमेव सेनासनं दस्सेतुकामत्ता पुन एवं वुत्तन्ति अधिप्पायो । “भिक्खुनीनं वसेन आगत "न्ति इदं विनये आगतमेव सन्धाय वुत्तं, न अभिधम्मे । विनये हि गणम्हा ओहीयनसिक्खापदे (पाचि० ६९१) भिक्खुनीनं आरञ्ञकधुतङ्गस्स पटिक्खित्तत्ता इदम्पि च तासं अरञ्जं नाम, न पन पञ्चधनुसतिकं पच्छिमं अरञ्ञमेव सेनासनं इदम्पि च तासं गणम्हाओहीयनापत्तिकरं, न तु पञ्चधनुसतिकादिमेव अरञ् । वुत्तहि तत्थ -
१०५
"एका वा गणम्हा ओहीयेय्याति अगामके अरजे दुतियिकाय भिक्खुनिया दस्सनूपचारं वा सवनूपचारं वा विजहन्तिया आपत्ति थुल्लच्चयस्स विजहिते आपत्ति सङ्घादिसेसस्सा ”ति ।
Jain Education International
विनयट्ठकथासुपि (पाचि० अट्ठ० ६९२ ) हि तथाव अत्थो वृत्तोति । अभिधम्मे पन " अरञ्ञन्ति निक्खमित्वा बहि इन्दखीला सब्बमेतं अरञ्ञ "न्ति (विभं० ५२९) आगतं । विनयसुत्तन्ता हि उभोपि परियायदेसना नाम, अभिधम्मो पन निप्परियायदेसना, तस्मा यं न गामपदेसन्तोगधं तं अरञ्ञन्ति निप्परियायेन दस्सेतुं तथा वृत्तं । इन्दखीला बहि
105
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org