________________
पठममहासङ्गीतिकथावण्णना
मासन्ति वस्सानस्स पठमं मासं । अच्चन्तसंयोगे चेतं उपयोगवचनं । “तित्थियवादपरिमोचनत्थञ्चा "ति वुत्तमत्थं पाकटं कातुं " तित्थिया ही " तिआदि वृत्तं ।
यन्ति कतिकवत्तकरणं । एदिसेसु हि ठानेसु यं सद्दो तं सद्दानपेक्खो तेनेव अत्थस्स परिपुण्णत्ता । यं वा कतिकवत्तं सन्धाय " अथ खो"तिआदि वृत्तं तदेव मयापि वृत्तन्ति अत्थो । एस नयो ईदिसेसु भगवता ... पे०... वण्णितन्ति सेनासनवत्तं पञ्ञपेन्तेन सेनासनक्खन्धके (चूळ व० ३०८) च सेनासनपटिबद्धवचनं कथेन्तेन वण्णितं । सङ्गायिस्सामाति एत्थ इति - सद्दस्स "वृत्तं अहोसी" ति च उभयत्थ सम्बन्धो, एकस्स वा इति- सद्दस्स लोपो ।
६५
दुतियदिवसेति एवं चिन्तितदिवसतो दुतियदिवसे, सो च खो वस्सूपनायिकदिवसतो दुतियदिवसोव । थेरा हि आसहिपुण्णमितो पाटिपददिवसेयेव सन्निपतित्वा वस्समुपगन्त्वा एवं चिन्तेसुन्ति । राजद्वारेति राजगेहद्वारे । हत्थकम्मन्ति हत्थकिरियं, हत्थकम्मस्स करणन्ति वृत्तं होति । पटिवेदेसुन्ति जानापेसुं । विसट्ठाति निरासङ्कचित्ता । आणायेव अप्पटिहतवृत्तिया पवत्तनट्ठेन चक्कन्ति आणाचक्कं । तथा धम्मोयेव चक्कन्ति धम्मचक्कं तं पनिध देसनाञाणपटिवेधञाणवसेन दुविधम्पि युज्जति तदुभ सङ्गीतिया पवत्तनतो । “धम्मचक्कन्ति चेतं देसनाञाणस्सापि नामं, पटिवेधञाणस्सापीति (सं० नि० अट्ठ० २.३.७८) हि अट्ठकथासु वृत्तं । सन्निसज्जद्वानन्ति सन्निपतित्वा निसीदनट्ठानं । सत्त पण्णानि यस्साति सत्तपण्णी, यो “छत्तपण्णो, विसमच्छदो" तिपि वुच्चति, तस्स जातगुहद्वारेति अत्थो ।
Jain Education International
विस्सकम्पुनाति सक्कस्स देवानमिन्दस्स कम्माकम्मविधायकं देवपुत्तं सन्धायाह । सुविभत्तभित्तिथम्भसोपानन्ति एत्थ सुविभत्तपदस्स द्वन्दतो पुब्बे सुय्यमानत्ता सब्बेहि द्वन्दपदेहि सम्बन्धो, तथा " नानाविध... पे०... विचित्त "न्तिआदीसुपि । राजभवनविभूतिन्ति राजभवनसम्पत्तिं, राजभवनसोभं वा । अवहसन्तमिवाति अवहासं कुरुमानं विय । सिरियाति सोभासङ्घाताय लक्खिया । निकेतनमिवाति वसनट्ठानमिव, “जलन्तमिवा" तिपि पाठो । एकस्मिंयेव पानीयतित्थे निपतन्ता पक्खिनो विय सब्बेसम्पि जनानं चक्खूनि मण्डपेयेव निपतन्तीति वुत्तं “एकनिपात...पे०... विहङ्गान "न्ति । नयनविहङ्गानन्ति नयनसङ्घातविहङ्गानं । लोकरामणेय्यकमिव सम्पिण्डितन्ति यदि लोके विज्जमानं रामणेय्यकं सब्बमेव आनेत्वा एकत्थ सम्पिण्डितं सिया, तं वियाति वृत्तं होति, यं यं वा लोके रमितुमरहति, तं सब्बं
65
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org