________________
(१.१.७४-७५)
अपरन्तकप्पिकवादवण्णना
३८५
अनागतकालपरामसनवसेन पवत्तत्ताति ? युत्तो एव समुदागमस्स अतीतकोट्ठासिकत्ता । तथा हि नेसं समुदागमो अतीतंसपुब्बेनिवाससाणेहि, तप्पतिरूपकानुस्सवादिपभावितेहि च तक्कनेहि सङ्गहितोति, तथा चेव संवण्णितं । अथ वा सब्बत्थ अप्पटिहतञाणचारेन धम्मस्सामिना निरवसेसतो अगति, गतिञ्च यथाभूतं सयं अभिजा सच्छिकत्वा पवेदिता एता दिट्ठियो, तस्मा यावतिका दिट्ठियो भगवता देसिता, यथा च देसिता, तावतिका तथा चेव सन्निट्ठानतो सम्पटिच्छितब्बा, न चेत्थ युत्तिविचारणा कातब्बा बुद्धविसयत्ता । अचिन्तेय्यो हि बुद्धानं बुद्धविसयो, तथा च वक्खति “तत्थ न एकन्तेन कारणं परियेसितब्ब"न्ति (दी० नि० अट्ठ० १.७८-८२)।
दुतियभाणवारवण्णना निहिता ।
अपरन्तकप्पिकवादवण्णना ७४. “अपरन्तेजाणं (ध० स० १०६७), अपरन्तानुदिट्ठिनो''तिआदीसु (दी० नि० १.७४) विय अपरन्त-सद्दानं यथाक्कम अनागतकालकोट्ठासवाचकतं सन्धायाह "अनागतकोट्ठाससङ्घात"न्ति। “पुब्बन्तं कप्पेत्वा''तिआदीसु वुत्तनयेन "अपरन्तं कप्पेत्वा"तिआदीसुपि अत्थो वेदितब्बो । विसेसमत्तमेव चेत्थ वक्खाम ।
सञ्जीवादवण्णना
७५. आघातना उद्धन्ति उद्धमाघातनं, मरणतो उद्धं पवत्तो अत्ताति अत्थो । "उद्धमाघातन''न्ति पवत्तो वादो उद्धमाघातनो सहचरणवसेन, तद्धितवसेन च, अन्तलोपनिद्देसो वा एस । सो एतेसन्ति उद्धमाघातनिका। एवं सद्दतो निप्फनं अत्थतो एव दस्सेतुं "उद्धमाघातना अत्तानं बदन्ती"ति वुत्तं, आघातना उद्धं उपरिभूतं अत्तभावन्ति अत्थो। ते हि दिह्रिगतिका “उद्धं मरणतो अत्ता निबिकारो"ति वदन्ति । "सो एतेस"न्तिआदिना अस्सत्थियत्थं दस्सेति यथा “बुद्धमस्स अत्थीति बुद्धो''ति । अयं अट्ठकथातो अपरो नयो- सञीति पवत्तो वादो सञी सहचरणादिनयेन, सञी वादो एतेसन्ति सञ्जीवादा समासवसेन । सञ्जीवादो एव वादो एतेसन्ति हि अत्थो ।
385
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org