________________
(५.१४९-१४९)
दस्सनसमापत्तिदेसनावण्णना
सकदागामिफलसमापत्ति | सातिसयं चतुसच्चदस्सनागमनतो परियायेन विना मुख्या दुतिया दस्सनसमापत्ति । याव ततियमग्गा वत्ततीति आह " खीणासवस्स वसेन चतुत्था दस्सनसमापत्ति कथिता "ति ।
पालियं पुरिसस्स चाति च सद्दो ब्यतिरेके, तेन यथावुत्तसमापत्तिद्वयतो वच्चमानंयेव इमस्स विसेसं जोतेति । अविच्छेदेन पवत्तिया सोतसदिसताय विञ्ञाणमेव विञ्ञाणसोतं, तदेतं विञ्ञाणं पुरिमतो अनन्तरपच्चयं लभित्वा पच्छिमस्स अनन्तरपच्चयो हुत्वा पवत्ततीति अयं अस्स सोतागतताय सोतसदिसता, तस्मा पजानितब्बभावेन वुत्तं एकमेव चेत्थ विञ्ञाणं, तस्मा अट्ठकथायं “ विञ्ञाणसोतन्ति विञ्ञाणमेवा" ति वृत्तं । द्वीहिपि भागेहीति ओरभागपरभागेहि । इधलोको हिस्स ओरभागो, परलोको परभागो द्विन्नम्पि वसेनेतं सम्बन्धन्ति । तेनाह “ इधलोके पतिट्ठित "न्तिआदि । विञ्ञाणस्स खणे खणे भिज्जन्तस्स कामं नत्थि कस्सचि पतिट्ठितता, तण्हावसेन पन तं " पतिट्ठित "न्ति वुच्चतीति आह “ छन्दरागवसेना "ति । वृत्तहेतं
६३
"कबळीकारे चे भिक्खवे आहारे अत्थि रागो, अत्थि नन्दी, अत्थि तण्हा, पतिट्ठितं तत्थ विञ्ञाणं विरुळ्हं । यत्थ पतिट्ठितं विञ्ञाणं विरुळ्हं...पे०... अत्थि तत्थ आयतिं पुनब्भवाभिनिब्बत्ती "तिआदि (सं० नि० १.२.६४; कथाव० २९६; महानि० ७) ।
Jain Education International
कम्पन्ति कुसलाकुसलकम्मं उपयोगवचनमेतं । कम्मतो उपगच्छन्तन्ति कम्मभावेन उपगच्छन्तं, विञ्ञणन्ति अधिप्पायो । अभिसङ्घारविञ्ञाणहि येन कम्मुना सहगतं, अञ्ञदत्थु तब्भावमेव उपगतं हुत्वा पवत्तति । इधलोके पतिट्ठितं नाम इध कतूपचितकम्मभावूपगमनतो । कम्मभवं आकङ्क्षन्तन्ति कम्मविञ्ञणं अत्तना सम्पयुत्तकम् जवापेत्वा पटिसन्धिनिब्बत्तनेन तदभिमुखं आकड्ढन्तं । तेनेव पटिसन्धिनिब्बत्तनसामत्थियेन परलोके पतिट्ठितं नाम अत्तनो फलस्स तत्थ पतिट्ठापनेन । केचि पन " अभिसङ्घारविञ्ञाणं परतो विपाकं दातुं असमत्थं इधलोके पतिट्ठितं नाम, दातुं समत्थं पन परलोके पतिट्ठितं नामा'ति वदन्ति, तं तेसं मतिमत्तं “ उभयतो अब्बोच्छिन्न "न्ति वुत्तत्ता । यञ्च तेहि “परलोके पतिट्ठित"न्ति वुत्तं तं इधलोकेपि पतिट्ठितमेव । न हि तस्स इधलोके पतिट्ठितभावेन विना परलोके पतिट्ठितभावो सम्भवति । सेक्खपुथुज्जनानं चेतोपरियत्राणन्ति
63
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org