Page Text
________________
२१४
दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका
अच्चन्तवूपसमो । पठमेन नयेन अधिट्ठानानि एकदेसतोव गहितानि न निप्पदेसतोति निप्पदेसतोव तानि दस्सेतुं “पठमेन चा "तिआदि वृत्तं । " आदि कत्वाति एतेन झानाभिञ्ञापञ्ञञ्चेव मग्गपञ्ञञ्च सङ्गण्हाति । वचीसच्चं आदि कत्वाति आदि - सद्देन विरति सच्च सङ्गण्हाति । ततियेन आदि-सन किलेसानं वीतिक्कमपरिच्चागं, परियुट्ठानपरिच्चागं, हेट्ठिममग्गेहि अनुसयपरिच्चागञ्च सङ्गण्हाति । “ विक्खम्भिते किले से ि एतेन समापत्तीहि किलेसानं विक्खम्भनवसेन वूपसमं वत्वा आदि - सद्देन हेट्ठिममग्गेहि कातब्बं तेसं समुच्छेदवसेन वूपसमं सङ्गण्हाति । अरहत्तफलपञ्ञ कथिता उक्कट्ठनिद्देसतोव, अञ्ञथा वचीसच्चादीनम्पि गहणं सिया । निब्बानञ्च असम्मोसधम्मताय उत्तमट्ठेन सच्चं, सब्बसंकिलेसपरिच्चागनिमित्तताय चागो, सब्बसङ्घारूपसमभावतो उपसमोति च विसेसतो वत्तब्बतं अरहतीति थेरस्स अधिप्पायो । पकट्ठजाननफलताय पञ्ञा, अनवसेसतो किलेसानञ्चजन्ते च वूपसन्ते च उप्पन्नत्ता चागो, उपसमोति च विसेसतो अग्गफलञाणं वुच्चतीति थेरो आह "सेसेहि अरहत्तफलपञ्ञ कथिता " ति |
Jain Education International
पञ्हब्याकरणादिचतुक्कवण्णना
३१२. काळकन्ति मलीनं, चित्तस्स अपभस्सरभावकरणन्ति अत्थो । तं पत्थ कम्मपथप्पत्तमेव अधिप्पेतन्ति आह “ दसअकुसलकम्मपथकम्म' "न्ति । कण्हाभिजातिहेतुतो वा कण्हं । तेनाह "कण्हविपाक "न्ति । अपायूपत्ति, मनुस्सेसु च दोभग्गियं कण्हविपाको । अयं तस्स तमभावो वुत्तो । निब्बत्तनतोति निब्बत्तापनतो । पण्डरन्ति ओदातं, चित्तस्स पभस्सरभावकरणन्ति अत्थो । सुक्काभिजातिहेतुतो वा सुक्कं । तेनाह "सुक्कविपाक”न्ति । सग्गूपपत्ति, मनुस्सेसु सोभग्गियञ्च सुक्कविपाको । अयं तस्स जोतिभावो वुत्तो । उक्कट्ठनिद्देसेन पन “सग्गे निब्बत्तनतो " ति वृत्तं निब्बत्तापनतोति अत्थो । मिस्सककम्मन्ति कालेन कण्हं, कालेन सुक्कन्ति एवं मिस्सकवसेन कतकम्मं । “सुखदुक्खविपाक "न्ति वत्वा तत्थ सुखदुक्खानं पवत्तिआकारं दस्सेतुं “मिस्सककम्मही' 'तिआदि वृत्तं । कम्मस्स कण्हसुक्कसमञ्ज कण्हसुक्काभिजातिहेतुतायाति अपचयगामिताय तदुभयविद्धंसकस्स कम्मक्खयकरकम्मस्स इध सुक्कपरियायोपि न इच्छितोति आह " उभय... पे०... अयमेत्थ अत्थोति । तत्थ उभयविपाकस्साति यथाधिगतस्स उभयविपाकस्स । सम्पत्तिभवपरियापन्नो हि विपाको इध “सुक्कविपाको ति अधिप्पेतो, न अच्चन्तपरिसुद्धो अरियफलविपाको ।
पुब्बेनिवासो सत्तानं चुतूपपातो च पच्चक्खकरणेन सच्छिकातब्बा; इतरे पाटिलाभेन
( १०.३१२ - ३१२)
214
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009984 |
| Book Title | Pathikvagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 338 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 12 MB |