________________
१८४
दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका
(१०.३०५-३०५)
परेन अनुप्पदिन्नताय पत्तं अब्भनुमोदति एतेनाति पत्तब्भनुमोदनं। अननुप्पदिन्नं पन केवलं अब्भनुमोदीयति एतेनाति अब्भनुमोदनं। धम्मं देसेति एतायाति देसना, देसनाव देसनामयं । सुणाति एतेनाति सवनं, सवनमेव सवनमयं। दिट्ठिया आणस्स उजुगमनं दिट्ठिजुगतं । सब्बत्थ “पुञ्जकिरियवत्थू"ति पदं अपेक्खित्वा नपुंसकलिङ्गता ।।
पूजावसेन सामीचिकिरिया अपचायनं अपचिति। वयसा गुणेहि च जेट्टानं गिलानानञ्च तंतंकिच्चकरणं वेय्यावच्चं। अयमेतेसं विसेसोति आह "तत्था"तिआदि । चत्तारो पच्चये दत्वा सब्बसत्तानन्ति च एकदेसतो उक्कट्ठनिद्देसो, यं किञ्चि देय्यधम्म दत्वा, पुजं वा कत्वा “कतिपयानं, एकस्सेव वा पत्ति होतू"ति परिणामनम्पि पत्तानुप्पदानमेव । तं न महप्फलं तण्हाय परामठ्ठत्ता। परेसं देसेति हितफरणेन मुदुचित्तेनाति आनेत्वा सम्बन्धितब्बं । एवन्ति एवं इमं धम्म सुत्वा बहुस्सुतो हुत्वा परे धम्मदेसनाय अनुग्गण्हिस्सामीति हितफरणेन मुदुचित्तेन धम्मं सुणाति। एवहिस्स सवनं अत्तनो, परेसञ्च सम्मापटिपत्तिया पच्चयभावतो महप्फलं भविस्सतीति। सब्बेसन्ति सब्बेसम्पि दसन्नं पुञ्जकिरियवत्थूनं । नियमलक्खणन्ति महप्फलभावस्स नियामकसभावं । दिट्ठिया उजुभावेनेवाति “अत्थि, नत्थीति अन्तद्वयस्स दुरसमुस्सारितताय “अत्थि दिन्न'"न्तिआदि (म० नि० २.९४; ३.१३६, विभं० ७९३) नयप्पवत्ताय सम्मादिट्ठिया उजुकमेव पवत्तिया । दानादीसु हि यं किञ्चि इमाय एव सम्मादिट्ठिया परिसोधितं महाजुतिकं महाविप्फारं भवति ।
पुरिमेहेव तीहीति पाळियं आगतेहेव तीहि । सीलमये पुञ्जकिरियवत्थुम्हि सङ्गहं गच्छन्ति चारित्तसीलभावतो। दानमये सङ्गहं गच्छन्ति दानसभावत्ता, दानविसयत्ता च । कामं देसना धम्मदानसभावतो दानमये सङ्गहं गच्छतीति वत्तुं युत्ता, कुसलधम्मासेवनभावतो पन विमुत्तायतनसीसे ठत्वा पवत्तिता विय सवनेन सद्धिं भावनामये सङ्गहं गच्छन्तीति वुत्तं । “दिट्टिजुगतं भावनामये''ति केचि । दिद्विजुगते एव च अत्तना कतस्स पुञस्स अनुस्सरणं, तस्स च परेसं अत्थाय परिणामनं, गुणपसंसा, अझेहि करियमानाय पुञ्जकिरियाय, सम्मापटिपत्तिया च अनुमोदनं सरणगमनन्ति एवं आदयो पुञविसेसा सङ्गहं गच्छन्ति दिविजुकम्मवसेनेव तेसं इज्झनतो।
परस्स पटिपत्तिया सोधनत्थो अनुयोगो चोदना, सा यानि निस्साय पवत्तति, तानि चोदनावत्थूनि दिट्ठसुतपरिसङ्कितानि । तेनाह "चोदनाकारणानी"ति । दिद्वेनाति च हेतुम्हि
184
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org